21 Μαΐ 2014

Τα σημεία των βημάτων του Θεού (μέρος Ι΄)

Του Πρωτ. Γεωργίου Ατσαλάκη
Γεν. Αρχιερ. Επιτρόπου Ι. Μητροπόλεως
Πέτρας & Χερρονήσου

Έτσι συμβαίνει και με το Θεό, τηρουμένων των αναλογιών.  Δεν μπορούμε να πλησιάσομε την ουσία του, δεχόμαστε όμως τις ενέργειες του, δηλ. την αγάπη του, την πρόνοια του,  τη στοργή του,  την ύπαρξη  και τη ζωή. «Με τις ενέργειες του ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο και συνεχίζει να τον συντηρεί. Δίνει ουσία και υπόσταση στον κόσμο, με τις ουσιοποιητικές ενέργειες Του. Είναι παρών στη Φύση και συντηρεί το Σύμπαν, με τις συντηρητικές ενέργειες Του. Φωτίζει τον άνθρωπο, με τις φωτιστικές Του ενέργειες. Τον αγιάζει με τις αγιαστικές, τον θεώνει   με τις θεοτικές. Άρα με τις ενέργειες του ο Θεός μπαίνει στη φύση, στον κόσμο, στην ιστορία, στη ζωή των ανθρώπων».
            Ως προς την Αγία Τριάδα,  αναφέρομε ένα απλό παράδειγμα:  Όταν ανάψομε ένα κερί,  έχομε μια φλόγα,  που αποτελείται από τρία στοιχεία: Τη μορφή, τη θερμότητα και τη λάμψη. Η φλόγα γεννά τη  θερμότητα και εκπέμπει τη λάμψη. Όμως ούτε η θερμότητα υπάρχει  χωρίς τη φλόγα, ούτε η λάμψη. Συγχρόνως υπάρχουν και τα τρία. «Έτσι» υπάρχουν και συνυπάρχουν  τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος.  Είναι αυτό που ψάλλομε στην εκκλησία: «Το Τριλαμπές της Μιάς θεότητος, ευσεβώς υμνήσωμεν βοώντες». Είναι τρία φώτα και έχουν μία λάμψη, μία ενότητα και μία ενέργεια.  
 Είναι το θαύμα του Αγίου Σπυρίδωνος στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο: Κράτησε ένα κεραμίδι στα χέρια του και είπε: «Εις το όνομα του Πατρός» και βγήκε φωτιά και καπνός. «Και του Υιού» και έσταξε νερό στη γη. «Και του Αγίου Πνεύματος» και έμεινε στο χέρι του το χώμα. Ένα πράγμα το κεραμίδι, αλλά από τρία συστατικά. Μια ουσία ο Θεός,  αλλά τρία πρόσωπα. Ομοούσια και αδιαίρετα. Γι’ αυτό λέμε: «Δόξα τη Αγία και ο μ ο ο υ σ ί ω   και ζωοποιώ και α δ ι α ι ρ έ τ ω  Τριάδι»  
            Ψάλλομε την ημέρα της Πεντηκοστής: «Αγιος ο Θεός, ο τα πάντα δημιουργήσας δι’ Υιού, συνεργία του Αγίου  Πνεύματος. Άγιος Ισχυρός, δι’ ου τον Πατέρα εγνώκαμεν και το Πνεύμα το ΄Αγιον, επεδήμησεν εν κόσμω. Αγιος αθάνατος, το Πανάγιον Πνεύμα, το εκ Πατρός εκπορευόμενον και εν Υιώ αναπαυόμενον».
            Ο Χριστός, ως Δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, υπήρχε πάντοτε  μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα. Στην Παλαιά Διαθήκη ονομάζεται «Άσαρκος Λόγος». Οι προφήτες και  οι Ψαλμοί, μιλούν για την γέννηση Του. Ότι θα γεννηθεί στη Βηθλεέμ από μια παρθένα  Αυτή είναι, η «εν χρόνω» γέννηση του Υιού.
            Αυτή η γέννηση του Χριστού, σε ορισμένο χρόνο,   (το 754 από κτίσεως Ρώμης) σε μια χώρα, (την Παλαιστίνη), σ’ ένα τόπο, (τη Βηθλεέμ), όταν βασιλιάς ήταν ο Ηρώδης και Ρωμαίος αυτοκράτορας ο Καίσαρας Αύγουστος, ονομάζεται «Ενσάρκωση του Υιού»,  «Ενανθρώπηση του Θεού». Είναι η προφητεία του Βαρούχ: «Ο Θεός επί της γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνανεστράφη». Ο Θεός φανερώθηκε πάνω στη γη και συναναστράφηκε τους ανθρώπους. Είναι ο λόγος  του ευαγγελιστή Ιωάννη: «Ο Λόγος σάρξ εγένετο». Ο Θεός έγινε άνθρωπος. Είναι του αποστόλου Παύλου το κήρυγμα:  «Θεός εφανερώθη εν σαρκί». Ο Θεός φανερώθηκε σαν άνθρωπος. Είναι του Αγίου Αθανασίου η σωτηριολογική διατύπωση: «Ο Θεός έγινε άνθρωπος, για να γίνομε εμείς θεοί». Είναι το δέος του Γρηγορίου του Θεολόγου: «Πόσο αξιοθαύμαστη είναι, η ένωση αυτή του Θεού με τον άνθρωπο!»
            Είναι η δογματική διατύπωση της Αης οικουμενικής Συνόδου: «Τον δι’ ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν, κατελθόντα εκ των  ουρανών και σ α ρ κ ω θ έ ν τ α, εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου και ε ν α ν θ ρ ω π ή σ α ν τ α». Είναι η προφητεία  του Ησαϊα:  «Ιδου η παρθένος εν γαστρί  έξει και τέξεται  Υιόν».  Είναι η υμνογραφία της Εκκλησίας μας: «Θεός Κύριος και επέφανεν ημίν». Είναι τα κάλαντα του λαού μας:  «Αναρχος αρχή λαμβάνει και σαρκούται ο Θεός. Ο Αγέννητος γεννάται, εις την φάτνην ταπεινός».
            Όταν λοιπόν μιλάμε, για τη γέννηση του Χριστού στην Βηθλεέμ, πριν 2014 χρόνια, εννοούμε την Ενσάρκωση, δηλ. την Ενανθρώπηση. Ότι δηλ. ο Χριστός έλαβε από την Παναγία  σώμα ανθρώπινο και γεννήθηκε ως Θεάνθρωπος. Η  ανθρώπινη φύση του Χριστού ενώθηκε με τη θεία του φύση, στο ένα πρόσωπο του Χριστού, που ήταν το πρόσωπο του Θεού Λόγου. Το πρόσωπο της θείας του φύσεως,  έγινε και πρόσωπο της ανθρώπινης φύσεως Του. Γι’ αυτό λέμε: «διπλούς την φύσιν,  αλλ’ ου την υπόστασιν».
            Μ’ αυτή την έννοια, η Παναγία γέννησε τον Χριστό, ως Θεάνθρωπο, γι’ αυτό λέγεται Θεοτόκος, Μητέρα του Θεού. Ενσάρκωσε στα σπλάχνα της το Θεό, όχι ένα απλό άνθρωπο.  Το «μόνον καινόν υπό τον ήλιον», κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό,  γεγονός. Μοναδικό και ανεπανάληπτο στην ιστορία. Γι’ αυτό την ημέρα των Χριστουγέννων κηρύττει  η Εκκλησία: «Θεός το τεχθέν, η δε Μήτηρ Παρθένος. Τι μείζον άλλο καινόν,  είδεν η κτίσις;»
            Η Ενανθρώπηση λοιπόν, είναι η μεγάλη εορτή των Χριστουγέννων. Το μεγαλύτερο γεγονός και μυστήριο της ιστορίας. Ο Χριστός  καταγράφεται  ως Θεάνθρωπος, στις σελίδες της  ιστορίας. Γίνεται κατά τον Άγιο Αθανάσιο, «το κέντρο της ζωής μας.  Το κέντρο της ιστορίας, της προϊστορίας και της μεταϊστορίας μας». Το να πιστεύομε όμως ότι η ζωή του Χριστού, αρχίζει τα Χριστούγεννα, χωρίς να πιστεύομε στην ενανθρώπηση,   ότι δηλ. «ο Χριστός είναι ο Θεός που έγινε άνθρωπος», αυτό αποτελεί τον μηδενισμό ολόκληρου  του χριστιανισμού κι όλου του μυστηρίου της σωτηρίας.

            συνεχίζεται...

Γιατί οι ευσεβείς και οι φτωχοί αδικούνται;

Δεν φθάνει ο νους και η δύναμη της γνώσεως του ανθρώπου να κατανοήσει τα θεία μυστήρια.
Κάποτε ένας άγιος γέροντας προσευχόταν στο Θεό να του αποκαλύψει το μυστήριο, γιατί άνθρωποι δίκαιοι και ευσεβείς είναι φτωχοί και δυστυχούν και αδικούνται, ενώ πολλοί άδικοι και αμαρτωλοί είναι πλούσιοι και αναπαύονται, και πως ερμηνεύονται οι κρίσεις του Θεού.
Ο Θεός θέλοντας να τον πληροφορήσει, του έβαλε στην καρδιά λογισμό να κατεβεί στον κόσμο. Περπατώντας λοιπόν ο Γέροντας, βρέθηκε σ’ ένα δρόμο πλατύ, όπου περνούσαν πολλοί. Εκεί υπήρχε ένα λιβάδι και μια βρύση με καθαρό νερό. Ο αββάς, κρύφτηκε στην κουφάλα ενός δένδρου και σε λίγο, να που περνά ένας άνθρωπος πλούσιος, που ξεπέζεψε και κάθισε να φάει. Εκεί που αναπαυόταν, βγάζει ένα πουγκί με εκατό φλουριά, για να τα μετρήσει. Αφού τα μέτρησε, νόμισε πως τα έβαλε πάλι μέσα στο ρούχο του, εκείνα όμως έπεσαν κάτω στη γη. Σηκώθηκε λοιπόν και καβαλίκεψε το άλογο του, αφήνοντας εκεί τα φλουριά.
Έπειτα πέρασε από εκεί άλλος οδοιπόρος, για να πιεί νερό. Βρίσκει τα φλουριά, τα παίρνει και φεύγει γρήγορα.
Κατόπιν ήλθε άλλος φτωχός πεζοδρόμος, φορτωμένος και κουρασμένος, και κάθισε κι αυτός να αναπαυτεί. Ενώ έβγαζε ένα παξιμάδι για να φάει, έρχεται και ο πλούσιος και πέφτει πάνω στο φτωχό κα του λέει με θυμό: «Γρήγορα, δος μου τα φλουριά που βρήκες». Ο φτωχός με όρκους μεγάλους έλεγε πως δεν είδε τέτοιο πράγμα. Τότε ο πλούσιος άρχισε να τον δέρνει με τη βίτσα του λουριού του αλόγου του και με ένα χτύπημα τον σκότωσε. Και άρχισε να ψάχνει όλα τα ρούχα και τα πράγματα του φτωχού, και επειδή δε βρήκε τίποτε έφυγε πολύ λυπημένος.
Ο αββάς βλέποντας όλα αυτά έκλαιγε και σπαρασσόταν η καρδιά του για τον άδικο φόνο και παρακαλώντας τον Κύριο έλεγε: «Κύριε, ποια είναι η βουλή Σου και πως υπομένει αυτά η αγαθότητα Σου; Τότε παρουσιάσθηκε Άγγελος και του είπε: μη λυπάσαι, Γέροντα, διότι όλα με το θολή του Θεού γίνονται, αλλά κατά παραχώρηση, άλλα για παίδευση και άλλα για οικονομία. Μάθε, λοιπόν, ότι αυτός που έχασε τα φλουριά είναι γείτονας εκείνου που τα βρήκε. Ο δεύτερος είχε περιβόλι αξίας εκατό φλουριών, αυτός δε ο πλούσιος ως πλεονέκτης που ήταν, το πήρε δικαστικώς μόνο για πενήντα φλουριά. Κι επειδή παρακαλούσε ο φτωχός περιβολάρης το Θεό, οικονόμησε ο Θεός έτσι και τα έδωσε διπλά αντί πενήντα φλουριά, εκατό.
Εκείνος δε ο άνθρωπος που φονεύτηκε άδικα, είχε κάνει φόνο, επειδή, όμως, είχε έργα χριστιανικά και θεάρεστα, θέλοντας ο Θεός να τον σώσει και να τον καθαρίσει από την αμαρτία του φόνου, οικονόμησε να σκοτωθεί άδικα, για να σωθεί η ψυχή του. Αυτός δε, ο πλεονέκτης, που έκανε το φόνο, έμελλε να κολασθεί από την πλεονεξία του, γι' αυτό τον άφησε ο Θεός να πέσει στο αμάρτημα του φόνου, για να πονέσει η ψυχή του και να ζητήσει μετάνοια. Και να τώρα, αφήνει τον κόσμο και πάει να γίνει μοναχός.
Λοιπόν πήγαινε τώρα στο κελί σου και μην πολυεξετάζεις τις κρίσεις του Θεού, διότι είναι ανεξερεύνητες, και ανεξιχνίαστη η προνοητική των πάντων του Θεού διακυβέρνηση, και δεν φθάνει ο νους και η δύναμη της γνώσεως του ανθρώπου να κατανοήσει τα θεία μυστήρια. Γι αυτό κάθε άνθρωπος πρέπει να λέει: «δίκαιος ει, Κύριε, και ευθείαι αι κρίσεις Σου» και από την απόλυτη πίστη του θα σωθεί, καθώς λέγει η Γραφή: «ο δίκαιος εκ πίστεως ζήσεται».
Αφού άκουσε αυτά από τον άγγελο ο Αββάς, δόξαζε το Θεό.
Από το γεροντικό 

14 Μαΐ 2014

Τα σημεία των βημάτων του Θεού (μέρος Θ΄)

Του Πρωτ. Γεωργίου Ατσαλάκη
Γεν. Αρχιερ. Επιτρόπου Ι. Μητροπόλεως
Πέτρας & Χερρονήσου

            Η προαιώνια γέννηση του Χριστού, προϋποθέτει ως Αρχή και πηγή της θεότητος τον Πατέρα.  Από τον Πατέρα γεννάται ο Υιός και εκπορεύεται το Άγιο Πνεύμα.  «Αγγένητος ο Πατήρ, Γεννητός ο Υιός,  Εκπορευτόν το Άγιον Πνεύμα». Όμως αυτή η γέννηση του Υιού, δεν έχει σχέση ούτε με το χρόνο, ούτε με την αιωνιότητα, αλλά με την «αϊδιότητα» του Θεού. Λέμε:  «Αναρχος ο Πατέρας,  Συνάναρχος ο Υιός,   Συναϊδιο το Άγιο Πνεύμα». Αυτό σημαίνει: «Θεός τέλειος ο Πατέρας. Θεός τέλειος ο Υιός. Θεός  τέλειος  το Άγιο Πνεύμα». Τρία πρόσωπα, ισότιμα και ισοδύναμα.  Τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. Όχι όμως τρεις Θεοί, αλλά ένας Θεός. Μία ουσία, μία φύσις, μία ενέργεια, τρεις υποστάσεις, τρία πρόσωπα.
            Αυτό φαίνεται καθαρά στο Σύμβολο της πίστεως:  «Και εις ένα Κύριον Ιησούν Χριστόν, τον Υιόν του Θεού, τον μονογενή, τον εκ του πατρός γεννηθέντα π ρ ο   π ά ν τ ω ν   τ ω ν  α ι ώ ν ω ν. Φως εκ φωτός, Θεόν αληθινόν εκ Θεού αληθινού, γεννηθέντα, ου ποιηθέντα,  ο μ ο ο ύ σ ι ο ν τω Πατρί, δι’ ού τα πάντα εγένετο» . Και για το Άγιο Πνεύμα:  «Και εις  το Πνεύμα το Άγιον, το κύριον, το ζωοποιόν, το εκ του Πατρός εκπορευόμενον, το συν Πατρί και Υιώ  σ υ μ π ρ ο σ κ υ ν ο ύ μ ε ν ο ν και συνδοξαζόμενον».
 Γι’ αυτό το λόγο αρχίζει η λειτουργία μας, με το: «Ευλογημένη η βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Βαπτίζομε ένα παιδί: «εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Στεφανώνομε ένα ανδρόγυνο: «εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Χειροτονούμε ένα ιερέα και παρακαλούμε να έρθει σ’ αυτόν «η χάρις του Παναγίου Πνεύματος». Τελούμε τη θεία λειτουργία και παρακαλούμε  το Θεό να καταπέμψει το Πανάγιο Πνεύμα και να «μεταβάλλει» τον άρτο και τον οίνο, σε Σώμα και Αίμα του Χριστού. Όλες  οι ακολουθίες της εκκλησίας αρχίζουν: «εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος»,
 Είναι κρίμα και φοβερή αμαρτία, να νομίζουν κάποιοι άνθρωποι,  ότι το Άγιο  Πνεύμα είναι περιστέρι,  επειδή φάνηκε στον Ιορδάνη, «εν είδει περιστεράς».
Σαν  περιστέρι το είδε ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, αλλά ούτε υπήρξε ποτέ περιστέρι, ούτε έγινε περιστέρι, ούτε είναι περιστέρι. Με τη μορφή του περιστεριού, εμφανίστηκε στον Ιορδάνη.  Με τη μορφή της «νεφέλης», εμφανίστηκε στο όρος Θαβώρ, την ώρα της Μεταμορφώσεως. Με τη μορφή των «πυρίνων γλωσσών», εμφανίστηκε στους αποστόλους την ημέρα της Πεντηκοστής. Ούτε περιστέρι είναι, ούτε νεφέλη, ούτε πύρινη γλώσσα. Γι’ αυτό λέμε, «εν είδει περιστεράς» και «εν  είδει πυρίνων γλωσσών».
            Το Άγιο πνεύμα  είναι Θεός,  όπως ο Πατέρας και όπως ο Υιός. Δεν είναι αμαρτία που εικονίζεται σαν  περιστέρι στα Θεοφάνεια και με πύρινες γλώσσες την Πεντηκοστή. Αμαρτία είναι να μην γνωρίζομε, ότι είναι τέλειος Θεός, «ομοούσιος» με τον Πατέρα και τον Υιό.  Και για να εδραιωθεί μέσα μας, η ορθόδοξη ερμηνεία των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδος, πρέπει να  έχομε πάντα στο νου μας,  την εικόνα των «τριών αγγέλων», που φιλοξενήθηκαν από τον Αβραάμ, στη Δρυ του Μαμβρή και αποτελούν τον πιο αυθεντικό συμβολισμό της Αγίας Τριάδος. Η εικόνα των τριών αγγέλων, ως εικόνα της Αγίας Τριάδος,  έφθασε στην αυθεντικότερη  τριαδολογική της έκφραση,  στην εικόνα του Ρώσου μοναχού Ανδρέα Ρουμπλιώφ, στη Λαύρα του Αγίου Σεργίου του Ράντονεζ.  
Παρακολούθησα μια εκπομπή  στην τηλεόραση, κάποιων  δημοσιογράφων, που  ρωτούσαν να τους πουν τι  πιστεύουν, ότι είναι ο Χριστός. Το τι ακούστηκε δεν περιγράφεται!  Ότι «ήταν» σοφός, μεγάλος δάσκαλος, κοινωνικός επαναστάτης, προφήτης, θαυματοποιός, άγιος άνθρωπος, με μεγάλη θεϊκή δύναμη. Κανείς δεν είπε, ότι «ήταν» ή «είναι» Θεός ή Θεάνθρωπος. Γι’ αυτό το λόγο, θα ήθελα, να διευκρινίσομε μερικά πράγματα για την πίστη μας.
Σχετικά με τη διάκριση «ουσίας και ενεργειών» στο Θεό, μπορούμε να αναφέρομε ένα απλό παράδειγμα, από το ηλιοκεντρικό μας σύστημα. Η γη περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο και δέχεται τις ακτίνες του, που της δίνουν φως και ζωή. Ο ήλιος στο κέντρο του είναι πύρινος. Ούτε μπορούμε να τον πλησιάσομε, ούτε να τον δούμε,  γιατί θα καούμε. Δεχόμαστε όμως τις ακτίνες του. Φωτιζόμαστε, ζεσταινόμαστε κι εμείς οι άνθρωποι κι ολόκληρη η κτίση. Με το φως του ήλιου μεγαλώνουν τα φυτά, ζουν τα ζώα, ανθίζουν τα λουλούδια και υπάρχουν οι άνθρωποι.
Ένα άλλο παράδειγμα: «Αν πιάσομε ένα ηλεκτρικό καλώδιο γυμνό, θα πεθάνουμε. Όταν όμως ενώσουμε μια λάμπα στο καλώδιο, φωτιζόμαστε. Την ενέργεια του ηλεκτρικού ρεύματος, την βλέπουμε, την χαιρόμαστε, μας βοηθά. Την ουσία του δεν μπορούμε να την πιάσουμε». .

συνεχίζεται ...


ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΜΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Ορθόδοξος Συναξαριστής






ΠΩΣ ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ (Ι. Ν. ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΣΤΡ. ΚΟΡΑΚΑ 2)

ΧΑΡΤΗΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ ΑΠ' ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΩΡΑ ΣΕ ΚΑΘΕ ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ

ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΚΑΙΡΟΥ

Επιστροφή στην Αρχική Σελίδα