Ο Τίμιος Πρόδρομος είναι ο τελευταίος και μεγαλύτερος προφήτης του Ιησού Χριστού και προέρχεται από τη φυλή του αρχιερέα Ααρών και από την πατριά του Δαυίδ. Είναι δε συγγενής του Ιησού Χριστού. Η συγγένεια που υπάρχει μεταξύ τους είναι εξ αίματος έκτου βαθμού, δηλ. β ‘ ξαδέρφια.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος αποτελεί ορόσημο και ταυτόχρονα γέφυρα μεταξύ της Παλαιάς Διαθήκης και της Καινής Διαθήκης.Ήταν ο τελευταίος προφήτης που ανήγγειλε την έλευση του Ιησού Χριστού.Υπήρξε δε ο μόνος από τους προφήτες που αξιώθηκε να συναντήσει τον Χριστό αφού έζησε στα χρόνια Του. Οι γονείς του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου ήταν ο Άγιος και Προφήτης Ζαχαρίας και η μητέρα του η Αγία Ελισάβετ και η γέννησή του ήταν ένα θαυματουργικό γεγονός.
Η Ελισάβετ με τον Ζαχαρία δεν μπορούσαν να κάνουν παιδί διότι η Ελισάβετ ήταν στείρα. Θαυμαστά γεγονότα, όμως, οδήγησαν στην σύλληψη κα τη γέννηση του Ιωάννη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν στην Καινή Διαθήκη (Λουκά 1, 5-25 και 57-80 ) κατά την ημέρα της εορτής του Εξιλασμού ο προφήτης Ζαχαρίας, που ήταν αρχιερέας, εισήλθε στο Ναό με σκοπό να προσφέρει θυμίαμα και τότε εμφανίστηκε στα δεξιά του θυσιαστηρίου ο Αρχάγγελος Γαβριήλ. Ο Αρχάγγελος ανακοίνωσε στον Ζαχαρία ότι ο Θεός άκουσε τις προσευχές του και η γυναίκα του θα γεννήσει υιό και μάλιστα θα ονομαστεί Ιωάννης. Στο άκουσμα αυτό ο Ζαχαρίας δεν πείστηκε, λόγω του περασμένου της ηλικίας τους αλλά και γιατί η Ελισάβετ ήταν στείρα, τότε ο Αρχάγγελος του είπε ότι για να τιμωρηθεί η δυσπιστία του, μέχρι να πραγματοποιηθούν οι υποσχέσεις του Κυρίου, θα έμενε άλαλος.
Την ογδόη ημέρα της γέννησης του Προδρόμου, όταν επρόκειτο να γίνει η περιτομή του, ρώτησαν οι συγγενείς πως θα ονομαστεί το παιδί και ο Ζαχαρίας έγραψε επάνω σε πλάκα: «Ἰωάννης ἐστὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ.» Τότε ακριβώς ξαναβρήκε τη φωνή του δοξολόγησε το Θεό και απευθυνόμενος στο βρέφος είπε: «Και σύ, παιδίον, προφήτης Ὑψίστου κληθήση· προπορεύση γὰρ πρὸ προσώπου Κυρίου ἐτοιμᾶσαι ὀδούς Αὐτοῦ, τοῦ δοῦναι γνῶσιν σωτηρίας τῷ λαώ Αὐτοῦ, ἐν ἀφέσει ἁμαρτιῶν αὐτῶν διὰ σπλάγχνα ἐλέους Θεοῦ ἠμῶν, ἐν οἲς ἐπεσκέψατο ἠμᾶς ἀνατολὴ ἐξ ὕψους, ἐπιφάναι τοὶς ἐν σκότει καὶ σκιὰ θανάτου καθημένοις, τοῦ κατευθύναι τοὺς πόδας ἠμῶν εἰς ὁδὸν εἰρήνης» (Λουκά 1, 76-79).
