Του Πρωτ. Γεωργίου
Ατσαλάκη
Γενικού Αρχ. Επιτρόπου Ι. Μητρ. Πέτρας & Χερρονήσου
Αν
η χειρότερη πνευματική κατάσταση είναι η απελπισία, η μεγαλύτερη αμαρτία είναι,
να σβήνει ο άνθρωπος την ελπίδα στον συνάνθρωπο του. Όσο κι αν αυτό φαίνεται
παράδοξο, συμβαίνει σε πολλούς ανθρώπους και πιστεύω ότι αυτό δεν προέρχεται
ποτέ από αγάπη, αλλά από διάφορες άλλες αιτίες, όπως είναι η κακία, η ζήλια και
ο εγωισμός.
Γνωρίζω
την περίπτωση ενός φτωχού και ορφανού παιδιού, που αντιμετώπιζε με φόβο και
δειλία το σχολείο στην πρώτη τάξη του Δημοτικού και του έλεγε μπροστά σ’ όλη
την τάξη ο δάσκαλος: «Δεν θα μάθεις ποτέ
γράμματα. Κοίταξε τα παιδιά που θα προκόψουν. Εσύ θα μείνεις πάντα τούβλο!»
Του παιδιού ράγιζε η καρδιά του, αλλά σε ποιόν να μιλήσει; Υπόφερε σ’ αυτή την
απαξίωση του δασκάλου κι όταν έφευγε από το σχολείο, έκλαιγε σ’ ένα απόμερο
μέρος, να μην το βλέπει κανείς και παραπονιόταν στο Θεό. Ήθελα νά ξερα, ποιος
τού δωσε αυτού του δασκάλου το δικαίωμα, να φέρνει τόση απελπισία σ’ αυτό το
παιδί;
Ο
αετός είναι το πιο δυνατό και περήφανο πουλί. Πετά πολύ ψηλά. Από κει βλέπει με
την ωραιότερη θέα τον κόσμο. Αυτό εκφράζει το τραγούδι: «Νά μουν αετός, να πέταγα πολύ ψηλά». Με όλους τους συμβολισμούς που
ο λαός μας θαυμάζει αυτές τις χάρες του αετού, υπάρχει μια διήγηση, πολύ
διδακτική για τον άνθρωπο: Ένας αετός – σταυραετός - από τους πιο μεγάλους,
πετούσε ψηλά στον ουρανό. Με κάποιο τρόπο τον παγίδευσαν και τον φέρανε σ’ ένα
ζωολογικό κήπο. Του δέσανε τα πόδια για να μην μπορεί να πετάξει και τον είχαν
ως θέαμα για τον κόσμο.
Πολλές
φορές ο αετός χτυπιότανε με τις αλυσίδες, επειδή ήθελε να πετάξει και οι
αλυσίδες του πλήγωναν τα πόδια. Αφού πέρασαν αρκετά χρόνια, για κάποιο λόγο, οι
υπεύθυνοι του ζωολογικού κήπου, αποφάσισαν ν’ αφήσουν ελεύθερο τον αετό, να
πετάξει πάλι στις κορυφές των βουνών, να χαρεί τα αγαπημένα του ύψη. Η έκπληξη όμως
σε όλους ήταν φοβερή, όταν ελευθέρωσαν τον αετό και είδαν ότι, ο αετός
δεν πετούσε πια! Προσπάθησαν να
τον αφήσουν από ένα ψηλό βουνό, αλλά και τότε ο αετός έμεινε καθηλωμένος στη
γη. Τον εξέτασαν οι ειδικοί. Δεν είχε καμιά αρρώστια. Απλούστατα από τον αετό, είχε σβήσει πια η ελπίδα! Απ’ αυτό το παράδειγμα καταλαβαίνομε, πόσο
απάνθρωπο είναι, να σβήνομε στον άνθρωπο την ελπίδα.
Οι πιο αρνητικές αιτίες, που εμπόδισαν
πολλά παιδιά να προοδεύσουν, ήταν τα αισθήματα κατωτερότητας και η απαξίωση που
δέχτηκαν, είτε στον οικογενειακό τους κύκλο, είτε στο σχολείο, είτε στον
κοινωνικό τους περίγυρο. Τα
αισθήματα μειονεξίας και αναξιότητας, που μπορεί να αισθάνεται ένας άνθρωπος
και να μαραίνουν τον ψυχικό του κόσμο, δεν είναι ταπείνωση. Η ταπείνωση της
εκκλησίας οδηγεί σε αυτογνωσία και στην καλύτερη ανθρωπογνωσία και φέρνει στον
άνθρωπο δύναμη και ενεργητικότητα, γιατί τον ελευθερώνει από τον παθολογικό
εγωισμό και την αρρωστημένη
ταπεινολογία. Απεναντίας τα
αισθήματα μειονεξίας, φέρνουν πνευματικό και ψυχικό μαρασμό, δειλία και φόβο,
που αργά ή γρήγορα, θα οδηγήσουν σε ενοχικά συμπλέγματα.
Θυμάμαι
στο Δημοτικό σχολείο, κάποια παιδιά πικραμένα. Θυμάμαι στο Γυμνάσιο πολλά
παιδιά περιθωριοποιημένα. Ποιος τα πίκραινε; Ποιος τάβαζε στο περιθώριο; Ποιος
τα καταδίκαζε σε απραξία;
Όλοι
μας θυμόμαστε ποιοι μας αγαπούσαν, όταν είμαστε παιδιά και ποιοι μας
ταπείνωναν. Ποιοι μας δίνανε θάρρος και ποιοι μας απελπίζανε. Ποιοι χαιρότανε
στις χαρές μας και ποιοι πικραινότανε. Θα μου πείτε, είναι αυτά τόσο σπουδαία;
Πιστεύω ότι είναι η μεγαλύτερη κακοδαιμονία μιας κοινωνίας.
Όλες
αυτές οι συμπεριφορές, διαπλάσσουν χαρακτήρες, διαμορφώνουν συνειδήσεις και
γίνονται τρόποι ζωής. Ένας καλός λόγος σ’ ένα άνθρωπο είναι τόσο δύσκολο; Ένα
γέλιο από την καρδιά σου σ’ ένα άνθρωπο,
μπορεί να αλλάξει τη ζωή του. Δυο λόγια
ελπίδας και αγάπης σ’ ένα παιδί που έχει χάσει την αυτοπεποίθηση του, μπορεί να
του δώσει φτερά να πετάξει. Δυο ενθαρρυντικά λόγια σ’ ένα άνθρωπο απογοητευμένο, του δίνουν
δύναμη να συνεχίσει να υπάρχει.
Όταν
αποχαιρετούσα τους καθηγητές μου στην
εκκλησιαστική σχολή στα Χανιά, ο πνευματικός μου π. Μιχαήλ Καρδαμάκης μου
έσφιξε το χέρι. Ήταν ή πρώτη φορά που ένας άνθρωπος μου έσφιγγε το χέρι. Ένιωσα
μια δύναμη να περνά στην ψυχή μου, ένα
ρεύμα αγάπης να με συγκλονίζει. Ένιωσα
την ανάγκη να του πω, ότι θα έκανα χίλιες θυσίες, για να τον βγάλω ασπροπρόσωπο.
Πολλοί
άνθρωποι όταν με χαιρετούν μου σφίγγουν το χέρι. Νιώθω τη ζεστασιά της καρδιάς τους,
αλλά και απέραντη χαρά. Σφίγγω σε πολλούς ανθρώπους το χέρι, γιατί πιστεύω πως το έχουν ανάγκη. Οι
περισσότεροι απ’ αυτούς με κοιτάζουν στα μάτια, μ’ ένα διαπεραστικό βλέμμα.
Πιστεύω ότι αναζητούν την ειλικρίνεια της αγάπης και την αγάπη της ειλικρίνειας.
Κοντολογίς
επαναλαμβάνομε: Η μεγαλύτερη αμαρτία
είναι να σβήνεις την ελπίδα σ’ ένα άνθρωπο. Η μεγαλύτερη μορφή αγάπης είναι, να του
δίνεις ελπίδα.
