Του Πρωτ. Γεωργίου Ατσαλάκη
Γεν. Αρχιερατικού Επιτρόπου
Ι. Μητροπόλεως Πέτρας & Χερρονήσου
Υπάρχει η αντίληψη σε πολλούς χριστιανούς,, ότι εφόσον γνωρίζουν τη διδασκαλία του Χριστού, είναι αυτό αρκετό. Δηλ. μπορούν να την εφαρμόζουν στη ζωή τους, να είναι καλοί άνθρωποι και να μην έχουν ανάγκη από την Εκκλησία. Περιορίζουν δηλ. τα πάντα στην ηθική ζωή, στην καλή συμπεριφορά, στην αγάπη και την καλοσύνη, στη δικαιοσύνη και τη φιλανθρωπία που έφερε στον κόσμο με τη διδασκαλία του και κυρίως με την επί του Όρους Ομιλία του ο Χριστός.
Με την έννοια αυτή ο Χριστός είναι ένας μεγάλος ηθικός Δάσκαλος. Η Εκκλησία Ηθικολογία και Ανθρωπισμός και η ζωή Καθήκον. Μα αν ο Χριστός δεν είναι Θεός-Θεάνθρωπος, Υιός του Θεού που έγινε Υιός του ανθρώπου, τότε η ζωή δεν ερμηνεύεται, ο θάνατος είναι ένας εφιάλτης και η ύπαρξη του ανθρώπου, χωρίς νόημα.
Εμείς δεν θα ασχοληθούμε μ’ αυτές τις ερμηνείες του ανθρώπου, αλλά θα δούμε την περίπτωση εκείνη που πολλοί υιοθετούν, ότι μπορεί ο άνθρωπος μόνος του ,με τις δικές του δυνάμεις, να τηρήσει τη διδασκαλία του Χριστού, χωρίς τη βοήθεια του Θεού.
Το θέμα για την ορθόδοξη ανθρωπολογία είναι απλό. Ο άνθρωπος πρέπει να αγωνιστεί με όλες τους τις δυνάμεις, σωματικές, ψυχικές και πνευματικές για να επιτύχει κάτι καλό και μια πρόοδο στη ζωή του. Όπως σκάβει τη γη για να του δώσει τροφή, θαλασσοδέρνεται στη θάλασσα για να ζήσει και βγάζει με τον ιδρώτα του και πολλές φορές με το αίμα του το ψωμί του, έτσι σε όλα τα θέματα της ζωής του πρέπει να αγωνιστεί και να κοπιάσει πολύ. Αυτή είναι και η πρώτη εντολή του Θεού.
Για να μεγαλώσει ένα παιδί θα κλάψει πολύ. Για να μάθει γράμματα θα κοπιάσει και θα πονέσει. Για να ασκήσει ένα επάγγελμα θα ματώσει η ψυχή του. Για να δώσει ευτυχία και χαρά στην οικογένεια του θα κοπιάσει πολύ. «Τα αγαθά κόποις κτώνται». Τα καλά αποκτώνται με κόπους. Για όλα αυτά πολλές φορές, «δίνει αίμα, για να πάρει πνεύμα». Για όλα χρειάζεται δύναμη και θέληση. Πολύ μυαλό και πύρωμα καρδιάς.
Σε όλα όμως αυτά χρειάζεται τη βοήθεια του Θεού. Χρειάζεται την υγεία του. Από μια κλωστή κρέμεται η ζωή του. Ένα μόριο του εγκεφάλου του να ματώσει, ο πιο σοφός άνθρωπος γίνεται φυτό. Και το σπουδαιότερο, ο μεγαλύτερος αγώνας με πολλές πτυχές και άπειρες δυσκολίες για τον κάθε άνθρωπο, είναι να είναι αληθινός Άνθρωπος με Α κεφαλαίο. Αυτό σημαίνει δίκαιος, να έχει καλοσύνη και αγάπη. Να μην είναι εγωιστής. Να υποτάσσει τα πάθη του. Να μην αισθάνεται κακία και ζήλεια για το συνάνθρωπο του. Να μη σκοτεινιάζει τη χαρά των άλλων ανθρώπων. Να μη δηλητηριάζει τη ζωή της κοινωνίας.
Σε όλα αυτά θέλει Θεϊκή βοήθεια και συμπαράσταση. Είναι εκείνο που λέμε στην Εκκλησιαστική γλώσσα «Συνεργία Θεού και ανθρώπου». Ο άνθρωπος απλώνει το χέρι του, στο πάντοτε απλωμένο χέρι του Θεού και παίρνει δύναμη. Είναι τα λόγια του Αποστόλου Παύλου: «Πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντι με Χριστώ». Όλα τα κατορθώνω, με τη δύναμη του Χριστού που με ενδυναμώνει.
Για το θέμα αυτό και σε απάντηση ορισμένων συνανθρώπων μας που πιστεύουν πολύ στον εαυτό τους και εμπιστεύονται στις δικές τους μόνο δυνάμεις- χωρίς βέβαια να παραβλέπομε ότι η αυτοπεποίθηση είναι μεγάλο και απαραίτητο χάρισμα στον άνθρωπο, για να προκόψει στη ζωή του- θέλομε να τους πούμε με πολλή αγάπη και ειλικρίνεια, ότι υπάρχουν όρια σε πολλά θέματα στη ζωή του ανθρώπου, που όση θέληση και δύναμη να έχει, δεν μπορεί να τα ξεπεράσει.
Η αναφορά μας θα είναι στον Τολστόη, στον μεγαλύτερο ίσως Ρώσο συγγραφέα, σύγχρονο και εφάμιλλο του Ντοστογιέφσκυ τον οποίο αγαπούσε πολύ. Όταν έφυγε από το σπίτι του άφησε ανοιχτό το βιβλίο του Ντοστογιέφσκυ «Αδελφοί Καραμάζωφ», το οποίο διάβαζε και παράγγειλε: «Πέστε στον Ντοστογιέφσκυ ότι τον αγαπώ πολύ».
Είχε 13 παιδιά. Ήταν πολύ πλούσιος. Με απέραντες περιουσίες. Έζησε όλες τις απολαύσεις της ζωής. Εγκατέλειψε στο τέλος την οικογένεια του και πέθανε σε ένα σιδηροδρομικό σταθμό. Τα καλύτερα του έργα είναι «Πόλεμος και Ειρήνη», «Ανάσταση». «Άννα Καρένινα», «Πάτερ Σέργιος», «ο θάνατος του Εισαγγελέως Ίλιτς»
