Ἐπειδή πολύ συχνά ἀκοῦμε ἀπό συγγενεῖς καί φίλους πώς σημασία δέν ἔχει τόσο ἡ νηστεία ,ὅσο τά καλά ἔργα καί ἡ πίστη , γράφει ὁ Ἅγιος Βασίλειος μία ὡραία παρομοίωση γιά νά δείξει τό κέρδος πού ἔχει ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή νηστεία .
Ὅπως δηλαδή εἶναι εὐκολότερο νά ἐπιπλεύσει σέ τρικυμία ἐλαφρότερο πλοῖο ἀπ 'ὅτι ἕνα βαρυφορτωμένο μέ ἐμπορεύματα καί πλῆθος ἀνθρώπων , ἔτσι καί τά σώματά μας ὅταν παραφορτώνονται μέ τροφές ,εὔκολα ὑποκύπτουν σέ ἀσθένειες. Θά πεῖ ἴσως κάποιος πώς ἄν ἔχουμε πίστη τί χρειάζεται ἡ νηστεία; Ἀπαντᾶ ὁ Ἄγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέγοντας πώς ἡ νηστεία χαρίζει μεγάληυ εὐσέβεια καί φιλοσοφημένη σκέψη καί μεταβάλλει τόν ἄνθρωπο σέ ἄγγελο , ὥστε νά μπορεῖ νά ἀγωνίζεται ἐναντίον τῶν πονηρῶν ἀσωμάτων δυνάμεων. Αὐτός πού νηστεύει εἶναι ἀνάλαφρος κι'ἔχει φτερά , προσεύχεται μέ ἄγρυπνο πνεῦμα , σβήνει τίς πονηρές ἐπιθυμίες , ἐξευμενίζει τόν Θεό καί ταπεινώνει τήν ψυχή πού ὑπερηφανεύεται.
Ἡ νηστεία νομοθετήθηκε στόν Παράδεισο. Εἶναι ἡ πρώτη ἐντολή πού ἔλαβε ὁ Ἀδάμ· "ἀπό τό δένδρο τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ δέν θά φάγετε".
Ὁ Λάζαρος μέ τή νηστεία μπῆκε στόν Παράδεισο.
Ὁ Μωυσῆς μέ τή νηστεία πλησίασε τό Ὅρος Σινᾶ καί δέχθηκε τό νόμο πού γράφθηκε ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό στίς πλάκες.
Ὁ Ἠλίας μέ τή νηστεία σταμάτησε γιά τρισήμισυ χρόνια τόν οὐρανό νά βρέχει ἐξαιτίας τοῦ παρανόμου λαοῦ.
Οἱ τρεῖς Παῖδες στήν κάμινο τῆς Βαβυλῶνος μέ τή νηστεία ἀπεδείχθησαν πιό δυνατοί καί ἀπό τό χρυσάφι.
Ὁ Δανιήλ μέ τή νηστεία δίδαξε καί τά λιοντάρια νά νηστεύουν, ἀλλά καί διέκρινε μέ καθαρή ψυχή τά ὁράματα τοῦ Ναβουχοδονόσωρος.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος μέ τή νηστεία ἀνέβηκε ὡς τόν τρίτο οὐρανό.
Ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μέ τή νηστεία ἀφοῦ ὀχύρωσε τήν σάρκα δέχθηκε τίς προσβολές τοῦ διαβόλου· κι'αὐτό τό ἔκανε ὄχι γιατί εἶχε τήν ἀνάγκη τῆς νηστείας ἀφοῦ ἦταν καί τέλειος Θεός, ἀλλά γιά νά διδάξει ἐμᾶς νά προετοιμαζόμαστε μέ τή νηστεία νά ἀντιμετωπίζουμε τούς πειρασμούς.
(Ἀπόσπασμα ἀπό τήν Α` ὁμιλία περί νηστείας τοῦ Ἀγίου Βασιλείου, ΕΠΕ, τ. 6)
