Του Πρωτ. Γεωργίου Ατσαλάκη
Γεν. Αρχ. Επιτρόπου Ι. Μ. Πέτρας & Χερρονήσου
Η εορτή των Χριστουγέννων, ονομάζεται από τον ιερό Χρυσόστομο, «μητρόπολη των εορτών» και αφορά τη γέννηση του Χριστού στη Βηθλεέμ. Όταν λέμε γέννηση το Χριστού, εννοούμε, ότι ο Χριστός, «ως δεύτερο πρόσωπο» της Αγίας Τριάδος, «ομοούσιος» και «συν-άναρχος» με τον Πατέρα, έγινε άνθρωπος. Αυτή είναι, η «εν χρόνω» «γέννηση του Υιού», δηλ. η «ενσάρκωση», η «ενανθρώπηση».
Ο Χριστός, ως Θεός, υπήρχε πάντοτε μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα. Είναι η θεολογική ερμηνεία, του ευαγγελιστή Ιωάννη: «Εν αρχή ήν ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν και Θεός ην ο Λόγος». Δηλ. απ’ όλα πριν, υπήρχε ο Λόγος, (ο ΄Ασαρκος Λόγος, ο Χριστός). Και ο Χριστός ήταν με το Θεό και ήταν Θεός. Οι προφήτες και οι ψαλμοί μιλούν για τη γέννηση Του στη Βηθλεέμ, από μια παρθένα.
Αυτή η γέννηση του Χριστού, σε ορισμένο χρόνο, (το 754 από κτίσεως Ρώμης), σε μια χώρα, (την Παλαιστίνη), σ’ ένα τόπο, (τη Βηθλεέμ), όταν βασιλιάς ήταν ο Ηρώδης και ρωμαίος αυτοκράτορας, ο Καίσαρας Αύγουστος, ονομάζεται, «ενσάρκωση του Υιού», «ενανθρώπηση του Θεού».
Είναι η προφητεία του Βαρούχ: «Ο Θεός επί της γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνανεστράφη». Ο Θεός φανερώθηκε πάνω στη γη και συναναστράφηκε τους ανθρώπους. Είναι ο ευαγγελικός λόγος: «Ο Λόγος σάρξ εγένετο». Ο Θεός έγινε άνθρωπος. Είναι του αποστόλου Παύλου το κήρυγμα: «Θεός εφανερώθη εν σαρκί». Ο Θεός φανερώθηκε σαν άνθρωπος. Είναι του Μεγάλου Αθανασίου, η σωτηριολογική διατύπωση: «Ο Θεός έγινε άνθρωπος, για να γίνομε εμείς θεοί». Είναι το δέος του Γρηγορίου του Θεολόγου: «Πόσο αξιοθαύμαστη είναι, η ένωση αυτή του Θεού με τον άνθρωπο!»
Είναι η δογματική ορολογία, της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου»: «Τον δι’ ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν, κ α τ ε λ θ ό ν τ α εκ των ουρανών και σ α ρ κ ω θ έ ν τ α, εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της παρθένου και ε ν α ν θ ρ ω π ή σ α ν τ α». Είναι η προφητεία του Ησαϊα: «Ιδού η παρθένος, εν γαστρί έξει και τέξεται υιόν». Είναι τα κάλαντα του λαού μας: «΄Αναρχος αρχή λαμβάνει και σαρκούται ο Θεός. Ο Αγέννητος γεννάται, εις την φάτνην ταπεινός».
Όταν λοιπόν μιλάμε, για τη γέννηση του Χριστού στη Βηθλεέμ, πριν 2014 χρόνια, εννοούμε την Ενσάρκωση, δηλ. την Ενανθρώπηση. Ότι δηλ. ο Χριστός έλαβε από την Παναγία σώμα με λογική ψυχή και γεννήθηκε ως Θεάνθρωπος. Η ανθρώπινη φύση του Χριστού, ενώθηκε με τη θεία Του φύση, «ασύγχιτα και αδιαίρετα», στο ένα πρόσωπο του Θεού Λόγου. Το πρόσωπο της θείας Του φύσεως, έγινε και πρόσωπο, της ανθρώπινης φύσεως. Γι’ αυτό λέμε: «διπλούς την φύσιν, αλλ’ ου την υπόστασιν».
Μ’ αυτή την έννοια, η Παναγία γέννησε το Χριστό, ως «Θεάνθρωπο». Γι’ αυτό λέγεται «Θεοτόκος». Μητέρα του Θεού. Ενσάρκωσε στα σπλάχνα της, τον «άκτιστο» Θεό, όχι ένα απλό άνθρωπο. Το «μόνο καινόν υπό τον ήλιον», γεγονός και μυστήριο. Μοναδικό και ανεπανάληπτο στην ιστορία. Γι’ αυτό την ημέρα των Χριστουγέννων, κηρύττει η Εκκλησία: «Θεός το τεχθέν, η δε Μήτηρ Παρθένος. Τι μείζον άλλο καινόν, είδεν η κτίσις;»
Η Ενανθρώπηση λοιπόν, είναι η μεγάλη εορτή των Χριστουγέννων. Το μεγαλύτερο γεγονός και μυστήριο της ιστορίας. Ο Χριστός καταγράφεται, ως Θεάνθρωπος, στις σελίδες της ιστορίας. Γίνεται κατά τον Άγιο Αθανάσιο, «το κέντρο της ζωής μας. Το κέντρο της ιστορίας, της προϊστορίας και της μεταϊστορίας μας». Ο Θεός γίνεται άνθρωπος, για να αποκαλύψει στον κόσμο την αλήθεια. Την αλήθεια για το Θεό και τον άνθρωπο. Να τον ελευθερώσει από την αιχμαλωσία του κακού, της αμαρτίας, του διαβόλου και του θανάτου και να του χαρίσει την αθανασία.
Είναι συγκλονιστικά τα λόγια του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου: «Για σένα παιδί μου, κενώθηκα από τη δόξα μου. Άφησα τον Πατέρα μου και ήρθα κοντά σου, για να σε κάνω δικό μου. Σε σύνδεσα με τον εαυτό μου στη γη, για να σε ανεβάσω στον ουρανό».
Ο Χριστός με την Ενανθρώπηση Του, τη Σταύρωση και την Ανάσταση Του θέωσε την ανθρώπινη φύση Του και την ανέβασε με την Ανάληψη Του, στους κόλπους της Αγίας Τριάδος. Αυτό σημαίνει, ότι ο άνθρωπος στη γη, εντός της εκκλησίας, μπορεί να γίνει άγιος και να θεωθεί. Να αισθανθεί τον παράδεισο στην ψυχή του, τη γαλήνη και τη χάρη του Χριστού στην καρδιά του.
Αυτό θα γίνει με τη Θεία Κοινωνία. Το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, αγιάζει και θεώνει τον άνθρωπο της πίστεως. Έτσι μόνο, γεννάται στη ζωή μας ο Χριστός. Γίνεται «φλεγόμενη βάτος» η ψυχή μας, πλημμυρίζει από Θεϊκό έρωτα η καρδιά μας και ακτινοβολεί το πρόσωπο μας χαρά και αγάπη. Ο «άλλος» άνθρωπος, γίνεται «συν-άνθρωπος». Γίνεται «αδελφός» μας, αφού ρέει μέσα μας το ίδιο αίμα, το αίμα του Χριστού. Γίνεται «εικόνα» της Αγίας Τριάδος.
