Του Πρωτ. Γεωργίου Ατσαλάκη
Γεν. Αρχιερατικού Επιτρόπου Ι. Μητροπόλεως
Πέτρας & Χερρονήσου
Η αγάπη λοιπόν, είναι το νόημα
της ζωής. Όταν ο άνθρωπος αγαπά είναι
ελεύθερος. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία, για ένα άνθρωπο, από την ελευθερία
που του χαρίζει η αγάπη. Ελευθερώνεται από το «Εγώ» του, από τη δουλεία των ενστίκτων του, από το ναρκισσισμό του, από τις
διαστροφές του, από το μίσος, από τη ζήλεια, από την εγωπάθεια, από την κακία,
από την αδικία, από το διάβολο, από την
αμαρτία, από τον πνευματικό θάνατο.
Γι’ αυτό η
διδασκαλία του Χριστού, επικεντρώνεται
στις δυο μεγάλες εντολές: «Στην αγάπη
προς το Θεό και στην αγάπη προς τον άνθρωπο». «Η μια αγάπη, δεν μπορεί να
υπάρξει, χωρίς την άλλη», θα μας πει ο νεότερος σήμερα άγιος της
ορθοδοξίας, όσιος Πορφύριος, ο Καυσοκαλυβίτης.
Η αγάπη στο Θεό, σου δίνει τη
δύναμη, να αγαπάς τον άνθρωπο. Η αγάπη μόνο στον
άνθρωπο, χωρίς την αγάπη και τη δύναμη του Θεού, είναι αδύνατη, ανίσχυρη, αναιμική, ιδεολογική. Δεν αντέχει στις
καταιγίδες των καιρών, στις θύελλες των παθών, στις επιθέσεις του διαβόλου. Η
αληθινή αγάπη έχει το σχήμα του σταυρού. Κάθετη προς το Θεό, οριζόντια προς τον
άνθρωπο.
Υπήρξε μια ώρα
στη ζωή της ανθρωπότητας, που οι άνθρωποι αρνήθηκαν τον ήλιο της θεϊκής αγάπης και πάγωσε η γη. Η
παγωνιά πέρασε στις καρδιές των ανθρώπων και υψώθηκαν τείχη ιδεολογιών και
κοσμοθεωριών μεταξύ τους. Πανηγύρισαν από την απελευθέρωση του Θεού και πλησίασαν
ο ένας τον άλλο, για να υποκαταστήσουν την έλλειψη της θεϊκής στοργής και προστασίας.
Αυτό το πλησίασμα των ανθρώπων ήταν τραγικό. Έμοιαζε με τη θεωρία των
σκαντζόχοιρων του Σοπενχάουερ. Όσο πλησίαζαν ο
ένας τον άλλο, για να αποφύγουν την παγωνιά και το θάνατο, πλήγωναν και
πληγώνονταν μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να ματώνουν από τη σχέση τους αυτή, όπως πληγώνονται οι σκαντζόχοιροι, όταν
πλησιάσουν ο ένας τον άλλο, τον καιρό της παγωνιάς.
Έφτασαν οι άνθρωποι να πιστεύουν,
ότι ο άλλος άνθρωπος είναι «η κόλαση» τους και τα μάτια του άλλου,
αντί να είναι η χαρά τους, κατάντησαν να είναι «ο θάνατος» της ελευθερίας τους. Αυτά όλα, πολλοί τα διατύπωσαν
σε θεωρίες και ιδεολογίες κι άλλοι τα
έζησαν πρακτικά, χωρίς να γνωρίζουν από πού προέρχονται και ποιος τα
δημιούργησε. Η ερμηνεία για μας είναι: Αυτό ήταν το αποτέλεσμα της «ουμανιστικής»,
«ανθρωποκεντρικής» και «ανθρωπομονιστικής» αγάπης, δηλ. της « χωρίς Θεό», αγάπης.
Ο Θεός ως πηγή της ζωής, είναι
και πηγή της αγάπης. Ο Χριστός ως Αρχέτυπο του ανθρώπου, του δίνει τη ζωή, αλλά και την αγάπη. Η
μεγαλύτερη δύναμη μέσα στον άνθρωπο, είναι η
δύναμη της αγάπης. Στην
καθαρότητα της κάνει θαύματα.. Στις διαστροφές της, παίρνει καταστροφικές διαστάσεις.
Όμως χωρίς την αγάπη, ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει.
Στις αλλοτριώσεις της αγάπης, οφείλεται ο εγωισμός, η εγωπάθεια, ο ναρκισσισμός,
ο εγωκεντρισμός, ο ατομισμός, η κενοδοξία,
η φιλαργυρία, η εγωλατρία, η φιληδονία,
η φιλαρέσκεια, η ωραιοπάθεια. Απ’ αυτές πηγάζουν όλα τα κακά, που δηλητηριάζουν
τις ανθρώπινες σχέσεις, όπως η αδικία, η ανισότητα, η εκμετάλλευση, η απληστία,
η κλοπή, το ψέμα, η σκληρότητα, αυτό που στη γλώσσα της εκκλησίας ονομάζεται αμαρτία. Γι’ αυτό έχει τόση δύναμη η αμαρτία, ειδικά
στα πάθη του νου και στις διαστροφές της
καρδιάς, που πολλές φορές οδηγούν τον άνθρωπο από ηθικής πλευράς; στο επίπεδο
του ζώου ή και στα όρια του δαιμονισμού.
Αυτές οι μορφές της αγάπης,
οπωσδήποτε χωρίζουν τον άνθρωπο από το Θεό και από τους συνανθρώπους του. Κάθε αμαρτία που προσβάλλει το Θεό κάνει κακό στον άνθρωπο. Όλες οι αμαρτίες
απέναντι στο Θεό, είναι και αμαρτίες απέναντι στους ανθρώπους. Ενώπιον του Θεού
αμαρτάνουμε, αλλά στους ανθρώπους κάνομε κακό με την αμαρτία μας. Πολλές φορές οι αμαρτίες μας, κάνουν
κακό σε ολόκληρη τη κτίση, στο φυσικό
περιβάλλον, στα ζώα και στα φυτά, στο νερό που πίνουμε, στον αέρα που αναπνέομε.
Αυτές οι αμαρτίες ως διαστροφές της
αγάπης, μάς χωρίζουν από το Θεό και τους συνανθρώπους μας.
Στο ερώτημα λοιπόν, αν μπορεί η
αγάπη στο Θεό, να μας χωρίσει από την αγάπη των ανθρώπων, η απάντηση είναι ΟΧΙ.
Μόνο σε περιπτώσεις φανατισμού μπορεί να συμβεί αυτό. Αλλά ο φανατισμός δεν
είναι χριστιανική αγάπη. Για να μη μας χωρίζει λοιπόν η αγάπη από το Θεό,
κι από τους ανθρώπους, πρέπει να είναι, αγάπη του Χριστού. Από αυτή την αγάπη καμιά δύναμη δεν μπορεί να μας χωρίσει,
σύμφωνα με τον Απόστολο Παύλο:
Γράφει στην επιστολή του προς
Ρωμαίους: «Τι μπορεί να μας χωρίσει από την αγάπη του
Χριστού; Μήπως τα παθήματα, οι στενοχώριες, οι διωγμοί, η πείνα, η γύμνια, οι κίνδυνοι, ή ο μαρτυρικός
θάνατος; Ούτε θάνατος, ούτε ζωή, ούτε
άγγελοι, ούτε άλλες ουράνιες δυνάμεις, ούτε παρόντα, ούτε μέλλοντα, ούτε στον ουρανό, ούτε στον Άδη, μπορούν να μας χωρίσουν από την αγάπη του Θεού».
