Του πρωτ. Γεωργίου Ατσαλάκη
Γεν. Αρχιερατικού Επιτρόπου Ι. Μητροπόλεως
Πέτρας & Χερρονήσου
Έχομε τονίσει κι άλλες φορές, ότι η αγάπη είναι ο πυρήνας
και το νόημα της χριστιανικής ζωής. Είναι η θεϊκή δύναμη μέσα στον άνθρωπο, που
μπορεί να τον ανεβάσει στα ύψη των αγγέλων ή να τον κατεβάσει στο επίπεδο των ζώων και στα όρια του
δαιμονισμού.
Όλοι
καταλαβαίνομε, ότι η αγάπη είναι το οξυγόνο της ζωής. Όμως υπάρχει στη
συνείδηση πολλών ανθρώπων η αντίληψη, ότι ο άνθρωπος που αγαπά είναι «ευτυχισμένος», γαλήνιος, ανεξίκακος,
πράος και υπομονετικός. Δεν θυμώνει,
γελά συνέχεια και αντιμετωπίζει όλες τις
καταστάσεις με απόλυτη καλοσύνη. Μπορεί όλα αυτά να συμβαίνουν, αλλά μας διαφεύγει μια βασική πτυχή της αγάπης: Ο πόνος.
Εννοώ βέβαια
τη γνήσια αγάπη του λαού μας, που μπορεί στον πυρήνα της να είναι
αγάπη του Χριστού, αλλά αλλοιώνεται σε
μεγάλο βαθμό, από στοιχεία της κοινωνικής ηθικής. Συμπεριλαμβάνει δηλ. ήθη, έθιμα, παραδόσεις και ηθικές επιταγές,
στις οποίες υπερισχύει το ανθρώπινο στοιχείο κι όχι το θεϊκό. Κάθε
αληθινή όμως αγάπη, έχει μέσα της πόνο. Όταν αληθινά αγαπάς, χαίρεσαι αλλά και
πονείς!
Μερικά
παραδείγματα θα το επιβεβαιώσουν αυτό. Πιστεύω ότι, η πιο γνήσια, η πιο δυνατή
και η πιο ειλικρινής αγάπη, είναι η μητρική
και η πατρική αγάπη. Η αγάπη των
γονέων στα παιδιά τους. Δεν υπάρχει αγάπη
που να δίνει τόση χαρά στους γονείς,
αλλά και τόσο πόνο! Όταν δηλ. τα παιδιά αρρωσταίνουν, όταν
κινδυνεύουν, όταν απομακρύνονται από τους γονείς τους.
Εξίσου δυνατή ή ακόμη και δυνατότερη αγάπη, είναι η ερωτική
αγάπη. Μπορεί να δίνει πολλή χαρά, αλλά και πολύ πόνο. Πολλά δάκρυα,
μελαγχολία, ζήλεια, φόβο, καχυποψία, άγχος, αγωνία, σκότιση του νου και
εκδικητική μανία.
Η φιλαργυρία,
η φιληδονία και η κενοδοξία, ως οι μεγαλύτερες διαστροφές της αγάπης, δημιουργούν
τις χειρότερες μορφές δουλείας,
απανθρωπιάς και αθεΐας. Κοντολογίς,
σ’ όλες τις μορφές της καθημερινής αγάπης των ανθρώπων, θα βρούμε στοιχεία
πόνου και χαράς.
Μια κοπέλα,
μου είπε: «Η αγάπη για όλους τους ανθρώπους, μου φέρνει πόνο. Δεν είναι καλύτερα, για να μην πονούμε και για να
διαφυλάξομε την ψυχική μας γαλήνη, να μην αγαπούμε; - χωρίς βέβαια να μισούμε.» Απαντώ στην
κοπέλα ότι, το να μη μισούμε, είναι
αρνητική αρετή. Ο Χριστός δεν μας λέει να μη μισούμε, αλλά να αγαπούμε.
Αν ισχυριστούμε,
ότι δεν μας χρειάζεται η αγάπη, καταδικάζομε την κοινωνία μας σε ζούγκλα. Γιατί
ακόμη και η αδιαφορία, που φαίνεται ουδέτερη κατάσταση , μπορεί να μην είναι
μίσος, αλλά είναι τέλεια απανθρωπιά. Η αγάπη είναι η φλόγα της ζωής του ανθρώπου κι όταν δεν μεταδίδεται σβήνει. Χωρίς
αυτή δεν μπορεί να ζήσει. Είναι ηθικά και πνευματικά νεκρός. Ζει όμως με τις
διαστροφές της αγάπης, που είναι όλες εγωκεντρικές και δημιουργούν με
μαθηματική ακρίβεια, αδικίες και σκληρότητες στους συνανθρώπους του. Επομένως η
έλλειψη αγάπης, νεκρώνει την κοινωνική ζωή και κάνει βήματα στον πρωτογονισμό.
Πρέπει
λοιπόν να πιστέψομε, ότι η αγάπη είναι αληθινή,
όταν είναι καρπός ελευθερίας και αυτή είναι, η αγάπη του Χριστού, που ελευθερώνει τον άνθρωπο από όλες τις μορφές δουλείας. Από τον εγωκεντρισμό, από τα πάθη, από το διάβολο
και το θάνατο. Ποιο είναι το τίμημα αυτής της αγάπης; Η χαρά αλλά και ο πόνος.
Η σταύρωση αλλά και η ανάσταση. Η αγωνία αλλά και η μεταμόρφωση. Πρότυπο και παράδειγμα
είναι ο ίδιος ο Χριστός. Τα περιστατικά της επίγειας παρουσίας Του, είναι οι μορφές της αγάπης Του, αλλά και τα
βήματα που πρέπει να ακολουθήσομε.
Η αγάπη του
Χριστού για τον άνθρωπο, τον έφερε ως Θεάνθρωπο στη γη. Αυτή η αγάπη τον ταπείνωσε. Από τη θεϊκή του δόξα τον οδήγησε στη φάτνη
της Βηθλεέμ, στο σταυρό του Γολγοθά και στα βάθη του Άδη. Η αγάπη του αυτή πληρώθηκε με πόνο. Θεράπευσε αρρώστους, έδωσε φως σε τυφλούς,
σήκωσε παραλυτικούς, καθάρισε λεπρούς, ελευθέρωσε πόρνες, αποκατάστησε αδικίες,
ανάστησε νεκρούς, φώτισε συνειδήσεις, ήλεγξε κακούς. Όλα έγιναν από αγάπη. Ποια ήταν η ανταπόδοση; Ένας
σταυρός, εν μέσω δύο ληστών, στο Γολγοθά. Το μίσος των Φαρισαίων. Η αχαριστία του λαού.
Αυτό για
μας σημαίνει, ότι η αληθινή αγάπη είναι
θυσιαστική. Κρύβει πολλή χαρά αλλά και πολύ πόνο. Λέει ο Βίκτωρ Ουγκώ: «Αν αγαπάς και υποφέρεις, αγάπα περισσότερο».
Λέει ο Ντοστογιέφσκυ: «Αγαπώ, άρα υποφέρω. Υποφέρω, άρα υπάρχω».
Λέει ο απόστολος Παύλος: «Όταν από αγάπη υποφέρω, τότε είμαι δυνατός». Λέει ο Άγιος Ισαάκ ο
Σύρος: «Αυτός που αγαπά, πονεί και χύνει δάκρυα, για το κακό και τον πόνο, που υπάρχει
στον κόσμο. Για τις αρρώστιες, για την αμαρτία, για την αδικία, για το θάνατο, για τα φυτά και τα ζώα, για κάθε πλάσμα του Θεού που υποφέρει».
Η αγάπη ελευθερώνει τον άνθρωπο από το μίσος, από το
φθόνο κι από τη μανία της εκδίκησης. Δεν είναι ρομαντισμός η αγάπη, ούτε ουτοπία.
Πληρώνεται με πόνο. Βάφεται με αίμα. Είναι σταυρός και ανάσταση.
Συνεχίζεται...
