κ. Μιχαήλ Τσακιράκη
Θεολόγου - Εκπαιδευτικού
Μνήμη δικαίου μετ’ εγκωμίων και εγκωμιαζομένου δικαίου ευφρανθήσονται λαοί. Όπως ακριβώς το βράδυ ανάβουμε φώτα και λάμπει το φως έτσι είναι και ο θεάρεστος βίος του καθενός αγίου και η δοθείσα χάρη από το Θεό για την καθαρότητα του βίου του. Και με τη μνήμη τους προσφέρεται κοινή στους πιστούς η πνευματική ευφροσύνη και ωφέλεια. Όπως όταν γίνει ευφορία στη γη δε χαίρονται μόνο οι γεωργοί αλλά και όλοι οι άνθρωποι αφού η απόλαυση των καρπών της γης είναι κοινή σε όλους τους ανθρώπους και ανάλογα και με την καρποφορία των αγίων προς το Θεό με την αρετή τους που δεν ευφραίνει μόνο τον γεωργό των ψυχών μας αλλά και όλους μας αφού πρόκειται για κοινή τρυφή και απόλαυση των ψυχών μας. Όταν είναι δω στη γη οι άγιοι είναι ζωντανά παραδείγματα για μίμηση και όταν μεταβούν πάλι στους ουρανούς με τη μνήμη τους ωφελούν. Και η μνήμη των αγαθών τους έργων είναι εγκώμιό τους χρεωστούμενο από μας σ’ εκείνους για προγενέστερη ωφέλεια και χρήσιμο σε μας τώρα για ό, τι κερδίζουμε απ’ αυτούς.
Δεν προσθέτουμε κάτι στις πράξεις τους εγκωμιάζοντάς τους αφού δεν είμαστε ικανοί ούτε όλη την αρετή τους να παραστήσουμε. Φιλοτιμήθηκαν πάνω από όποιες υποσχέσεις έλαβαν από το Θεό όσο η φύση χωρούσε και έδειξαν διαγωγή κατάλληλη που υπερβαίνει κάθε λόγο. Δεν αυξάνουμε τα προσόντα τους. Αυξάνουμε τα δικά μας αγαθά όσα αποκομίζουμε όταν ανυψώνουμε τον εαυτό μας σ’ εκείνους σα φώτα και κατανοούμε περισσότερο και προσδεχόμαστε τη δύναμη που εξέρχεται απ’ αυτούς! Και εάν η μνήμη ενός αγίου έτσι εορτάζεται πόσο μάλλον των αγίων Πέτρου και Παύλου της κορυφαίας κορυφής του κορυφαίου χορού των Αποστόλων; Αυτοί είναι κοινοί πατέρες και καθοδηγητές όλων όσων έχουν το όνομα του Χριστού, απόστολοι, μάρτυρες, όσιοι, ιερείς, ιεράρχες, ποιμένες, διδάσκαλοι, ποιμενόμενοι και διδασκόμενοι όλοι ως αρχιποιμένες και αρχιτέκτονες της κοινής ευσέβειας και αρετής όλων και ως φωστήρες του κόσμου που προβάλλουν το λόγο της ζωής μας υπερβάλλοντας κάθε άλλο φως που έλαμψε με την ευσέβεια και την αρετή τους. Κι αφού κι οι δυο τους έλαμψαν στις ψυχές μας διπλή η λάμψη τους και η λάμψη μας επειδή μετέσχον κι οι δυο τους στην αέναη πηγή του Χριστού μας στο αιώνιο φως εξίσου απέκτησαν λαμπρότητα και δόξα. Συ είσαι ο Πέτρος και πάνω στην πέτρα αυτή θα οικοδομήσω την Εκκλησία Μου!
Πειράζει λοιπόν ο πειραστής όταν το έμαθε αυτό γιατί γνώριζε και ότι ήταν στολισμένος με σύνεση και πυρωμένος με αγάπη Χριστού και γι’ αυτό δεν τολμά κατά μέτωπο επίθεση αλλά προτιμά πλαγίως και δολίως να τον πείθει να πράττει πάνω και πέρα από τα αναγκαία πειράζοντάς τον από τα δεξιά: όταν ο Κύριος είπε ότι όλοι το βράδυ εκείνο θα σκανδαλιστούν εκείνος αντιλέγει όχι κι αν όλοι σκανδαλιστούν εγώ όχι πάντως δεν πρόκειται. Εγκαταλείπεται τότε περισσότερο από τους άλλους για την αλαζονεία του αυτή από την οποία καταλήφθηκε και ταπεινώνεται γι’ αυτό στη συνέχεια περισσότερο από τους άλλους και για να αναφανεί τελικά λαμπρότερος από τους άλλους πειρασθείς και παρασυρθείς για λίγο νικήσας όμως τελικά τον πειραστή. Πώς; ακούστε: με την αυτοκριτική! Με σφοδρή λύπη και μετάνοια και το δραστικό φάρμακο των δακρύων που εξιλεώνει τον άνθρωπο ο σπείρων εν δάκρυσι την ικεσίαν εν αγαλλιάσει θεριεί την άφεσιν. Θεράπευσε επομένως την άρνηση στην οποία παρασύρθηκε και ταυτόχρονα ξερίζωσε ολότελα από την ψυχή του το πάθος εξαιτίας του οποίου εγκαταλείφθηκε περισσότερο από τους άλλους.
Θέλοντας ο Κύριος λοιπόν να δείξει τούτο ακριβώς μετά τα επελθόντα το κατά σάρκα πάθος Του και την τριήμερη έγερσή Του χρησιμοποίησε τα σήμερα αναγνωσθέντα στο ευαγγέλιο λόγια στον Πέτρο λέγοντάς του: Σίμων Ιωνά με αγαπάς περισσότερο από αυτούς; Δηλαδή τους μαθητές Του; Και τότε βλέπουμε ξεκάθαρα ότι αυτός που και πριν ρωτηθεί απαντούσε τοποθετώντας τον εαυτό του πάνω από τους άλλους κι έλεγε κι όλοι να Σε αρνηθούν εγώ πάντως όχι τώρα πια ερωτώμενος εάν Τον αγαπά περισσότερο από ό, τι οι άλλοι απαντά ότι Τον αγαπά αλλά δεν τολμά να πει και το περισσότερο από τους άλλους! Λέγοντας Συ Κύριε γνωρίζεις ότι Σε αγαπώ! Και ο Κύριος τι πράττει; Αφού είδε την μετάνοιά του και την ταπείνωση που προσέλαβε εκπληρώνει τώρα την παλιά του υπόσχεση: ποίμαινε τα πρόβατά Μου του λέει. Τον καθιστά αλιέα ανθρώπων και του λέει ότι από τώρα θα αλιεύεις ανθρώπους. Κάνει τους μαθητές Του πρόβατα και τον Πέτρο καθιστά βοσκό γιατί όσο αγαπά υπερβολικά και ποθεί ο Σωτήρας μας τη σωτηρία μας πόσο μάλλον ποθεί και αγαπά υπερβολικά να μας οδηγούν και να μας κατευθύνουν στη μάντρα και η σωτηριώδη βοσκή.
Ας ποθήσουμε τη σωτηρία μας και ας υπακούσουμε σ’ αυτούς που με το έργο και το λόγο μας κατευθύνουν σ’ αυτήν. Αρκεί να το θελήσουμε και ο καθοδηγητής έφτασε έτοιμος από το Σωτήρα μας τον κοινό. Ρωτά τρεις φορές τον Πέτρο για ν δώσει τρεις φορές καλή ομολογία και έτσι να θεραπεύσει τις τρεις αρνήσεις και τρεις φορές τον τοποθετεί επικεφαλής του ποιμνίου Του τοποθετώντας κάτω από τν Πέτρο και τις τρεις τάξεις των σωζομένων Χριστιανών: δουλεία-μισθοφορία και υιότητα ή παρθενία-σώφρων χηρεία και τίμιος γάμος! Ο Πέτρος πάντως ερωτώμενος ξανά και ξανά την ίδια ερώτηση στεναχωριέται κάπως επειδή νόμιζε ότι δεν τον πίστεψε και σπεύδει να πει ότι Αυτός που τον αγαπά είναι ο Θεός λέγοντας Εσύ Κύριε γνωρίζεις τα πάντα και Συ γνωρίζεις ότι Σε αγαπώ! Γιατί το να γνωρίζει τα πάντα ανήκει μόνο στο Θεό των όλων. Ο Κύριος τον χειροτονεί Αρχιερέα όλης της Εκκλησίας Του και υπόσχεται ότι θα τον περιζώσει με τόση δύναμη ώστε και μέχρι θανάτου και μάλιστα σταυρικού να υπομείνει αυτός που προ της ενισχύσεως ήταν φοβισμένος ακόμα ακόμα και μπροστά σε ένα μικρό κορίτσι! Αυτός που δεν άντεξε στην ερώτησή της εκείνο το φοβερό βράδυ. Και του λέει μάλιστα ότι σε διαβεβαιώ ότι όταν ήσουν νεότερος και σωματικά και πνευματικά έζωνες μόνος σου τον εαυτό σου και πήγαινες όπου ήθελες με τη δύναμή σου και την ελεύθερη προαίρεσή σου αλλά όταν γεράσεις και φτάσεις στα όριά σου τότε άλλος θα σε ζώσει και θα σε οδηγήσει όπου δε θέλεις!
Τι θέλει να πει προφητικά μιλώντας ο Κύριος άλλο από το ότι θα απλώσει κι αυτός στο τέλος της ζωής του τα χέρια του πάνω στο Σταυρό που θα τον σταυρώσουν κι αυτόν κάτι που δε θα θέλει. Γιατί; Όταν σταυρωθεί λοιπόν θα απλώσει μόνος του τα χέρια πάνω στο Σταυρό για να σταυρωθεί αλλά άλλος θα τον ζώσει δηλαδή θα τον ενδυναμώσει και θα τον φέρει όπου δε θέλει φεύγοντας από τους ανθρώπους επειδή η φύση μας δε θέλει τη διάλυσή της με το θάνατο και τότε θα υπομείνεις εκούσια για Μένα και μάρτυράς Μου θα γίνεις με τη δύναμή Μου και θα πετύχεις όλα όσα δεν είναι καμωμένη η φύση να θέλει επειδή είναι υπέρ φύση. Τέτοιος ήταν ο Πέτρος αλλά κι ο Παύλος δεν υστερούσε: τι να πρωτοπούμε που ήθελε μέχρι θανάτου καρτερώντας για την αγάπη του Χριστού; Πέθαινε καθημερινά και ήταν καθημερινά πεθαμένος και παντοτινά αφού δε ζούσε πια ο ίδιος αλλά είχε μέσα του ζωντανό το Χριστό και για την αγάπη Του θεωρούσε όλα στη ζωή σκύβαλα και τα μέλλοντα δεύτερα σε σχέση με Αυτόν. Γιατί είμαι πεπεισμένος ότι ούτε θάνατος ούτε ζωή ούτε παρόντα ούτε μέλλοντα ούτε τίποτε δε θα μπορέσει να μας χωρίσει από την αγάπη του Θεού την εν Χριστώ αγάπη. Είχε ζήλο Θεού ίσο με του Πέτρου και ταπείνωση να λέει ότι δεν είναι άξιος να λέγεται Απόστολος! Και επειδή ακριβώς ήταν ίδιος με εκείνον στην αγάπη και την ταπείνωση και το ζήλο πέτυχε τα ίδια έπαθλα. Πέτρα ο Πέτρος αλλά κι ο Παύλος θα είναι σκεύος εκλογής Του και θα βαστάσει το όνομα του Χριστού σε έθνη και βασιλείς ενώπιον.
Τι κερδίσουμε σήμερα; Εξετάζοντας το τέλος τους ας μιμηθούμε τη διαγωγή τους όχι τα άλλα τουλάχιστον τη μετάνοιά τους και διόρθωση από ταπείνωση. Άλλα από τα έργα τους είναι μεγάλα και υψηλά και αρμόζουν σε μεγάλους και είναι κατάλληλα για μίμηση από λίγους που μπορούν να τα πραγματοποιήσουν και άλλα πάλι είναι ολότελα αμίμητα από όλους μας τόσο σπουδαία είναι! Αλλά η διόρθωση και η μετάνοια ταιριάζει σε όλους μας και μάλιστα περισσότερο σε μας παρά σε κείνους αφού καθημερινά φταίμε πολύ ο ένας στον άλλο και πουθενά αλλού δεν υπάρχει ελπίδα σωτηρίας μας από διαρκή μετάνοια. Προηγείται η επίγνωση της αμαρτίας μας και αυτό είναι μεγάλη αφορμή ιλασμού. Ελεήσόν με ότι την ανομίαν μου εγώ γινώσκω. Με την επίγνωση ελκύουμε έλεος και με εξαγόρευση και αυτομεμψία τέλεια άφεση. Την επίγνωση ακολουθεί αυτοκατάγνωση και έπεται λύπη για αμαρτίες κι αυτή είναι η λύπη κατά Θεόν. Αυτή διαδέχεται με συντριμμό καρδιάς εξαγόρευση και δέηση στο Θεό και υπόσχεση αποχής στο εξής από κακίες, αυτό είναι μετάνοια! Μετάνοια αληθινή από καρδιά αποδιώχνει αμαρτίες καταφρονεί παρόντα και αφιερώνει στα μέλλοντα αγωνίζεται κατά των παθών κι επιδιώκει αρετές εγκρατεύεται σε όλα και δέεται το Θεό απέχει από άδικο και ελεεί τους εχθρούς και δέχεται ευμενώς τους ικέτες ετοιμάζεται για βοήθεια με λόγια και έργα και χρήματα και με φιλανθρωπία κερδίζει φιλανθρωπία αντί της αγάπη του πλησίον αγάπη από το Θεό!