Του Πρωτ. Γεωργίου Ατσαλάκη
Γεν. Αρχιερατικού Επιτρόπου
Ι. Μητροπόλεως Πέτρας & Χερρονήσου
Η αληθινή νηστεία
«Όταν νηστεύετε –λέγει ο Χριστός- να μη γίνεστε σκυθρωποί όπως οι υποκριτές, που παραμορφώνουν την όψη τους για να δείξουν στους ανθρώπους ότι νηστεύουν. Σας βεβαιώνω, πως με τον τρόπο αυτό έχουν κιόλας λάβει την ανταμοιβή τους. Εσύ όταν νηστεύεις, να περιποιείσαι τα μαλλιά σου και να νίπτεις το πρόσωπο σου, για να μη φανεί στους ανθρώπους η νηστεία σου, αλλά στον Πατέρα σου που βλέπει τις κρυφές πράξεις των ανθρώπων. Εκείνος θα σου το ανταποδώσει φανερά».
Ο Χριστός δεν θέλει να κάνεις τη νηστεία για επίδειξη και για θαυμασμό των ανθρώπων, αλλά γιατί πιστεύεις στην ωφέλεια της. Οι υποκριτές άφηναν με την σκυθρωπή όψη του προσώπου τους να φανεί, ότι η νηστεία τους είχε εξαντλήσει και εξουθενώσει, για να φανούν μεγάλοι νηστευτές. Όταν κάνεις γι’ αυτό το σκοπό τη νηστεία, ο έπαινος των ανθρώπων, είναι η πληρωμή σου. Μην περιμένεις τίποτε από το Θεό. Ο Θεός θέλει τη νηστεία να την κάνεις με χαρά, αφού είναι για το καλό σου και χωρίς επίδειξη.
Ο αληθινός θησαυρός
«Μη μαζεύετε θησαυρούς πάνω στη γη, όπου τους αφανίζει ο σκόρος και η σκουριά και όπου οι κλέφτες κάνουν διαρρήξεις και τους κλέβουν. Να μαζεύετε θησαυρούς στον ουρανό, που δεν κινδυνεύουν να χαθούν. Γιατί εκεί που είναι ο θησαυρός σας, εκεί είναι και η καρδιά σας».
Οι θησαυροί που διατρέχουν κίνδυνο να χαθούν, είναι οπωσδήποτε τα υλικά πράγματα. Είναι χρήσιμα μέχρι το σημείο, που καλυτερεύουν τη ζωή του ανθρώπου δηλ. τον υπηρετούν. Από την ώρα που τον εξουσιάζουν, γίνονται δυνάστες και το χειρότερο είναι, ότι δεν έχουν μέσα τους στοιχεία αιωνιότητας. Σκλαβώνουν τον άνθρωπο, δίνει σ’ αυτά την καρδιά του και στο τέλος γίνονται οι εφιάλτες του. Ένα παράδειγμα η φιλαργυρία. Ο φιλάργυρος ούτε χαίρεται τα πλούτη του, ούτε ελεύθερος είναι να τα χρησιμοποιήσει, γιατί τα λατρεύει. Σημασία έχει σε τι δίνει ο καθένας την καρδιά του. Υπάρχουν καλά στον άνθρωπο που δεν τα φθείρει ο χρόνος και συνοδεύουν την ψυχή του στην αιωνιότητα. Αυτά εννοεί ο Χριστός.
Η μεγαλύτερη αλλοίωση του σύγχρονου ανθρώπου, είναι ότι βλέπει τη ζωή μόνο σαν βιολογικό γεγονός, που αρχίζει από το μηδέν και καταλήγει στον τάφο. Δηλ. χωρίς ψυχή και χωρίς φως αιωνιότητας.
Το λυχνάρι του σώματος
«Το λυχνάρι του σώματος είναι τα μάτια. Αν λοιπόν τα μάτια σου είναι γερά, όλο το σώμα σου θα είναι στο φως. Αν όμως τα μάτια σου είναι χαλασμένα, όλο το σώμα σου θα είναι στο σκοτάδι. Κι αν το φως που έχεις, μεταβληθεί σε σκοτάδι, σκέψου πόσο θα είναι το σκοτάδι!».
Τα μάτια του ανθρώπου αντανακλούν τον ψυχικό και τον πνευματικό του κόσμο, ακόμη και τον ενστικτώδη του κόσμο. Δείχνουν δηλ. πιο στοιχείο κυριαρχεί μέσα στον άνθρωπο. Τα μάτια του ανθρώπου φανερώνουν την ψυχική του κατάσταση. Τη χαρά του, τη λύπη του, το θυμό του, την οργή του, το μίσος του, τη ζήλεια του, την κακία του, την εκτίμηση του, τη συμπάθεια του. Φανερώνουν τα πάθη του, τον εγωισμό του, τη φιλαρέσκεια του, την ωραιοπάθεια του, την ταπείνωση του, την αγάπη του, τον έρωτα του. Φανερώνουν τη φιληδονία του, τη λαγνεία του, την διαστροφή του. Φανερώνουν την πίστη του, την απιστία του, την αθεΐα του, τον μηδενισμό του.
Θεός και χρήμα
«Κανείς δεν μπορεί να είναι δούλος σε δυο κυρίους» λέει ο Χριστός. «Γιατί ή θα μισήσει τον ένα και θα αγαπήσει τον άλλο, ή θα στηριχτεί στον ένα και θα περιφρονήσει τον άλλο. Δεν μπορείτε να είστε δούλοι και στο Θεό και στο χρήμα».
Το χρήμα είναι ένα μέσο στη ζωή του ανθρώπου, απαραίτητο για την ευημερία του και για τις σχέσεις του με τους συνανθρώπους του. Από την ώρα που ο άνθρωπος, αντί να είναι χρήστης γίνεται δούλος του χρήματος, τον εξουσιάζει απόλυτα- όπως στην περίπτωση της φιλαργυρίας- και το υπηρετεί με τρόπο τυραννικό, παύει να είναι μέσο επιβιώσεως. Τότε ο άνθρωπος γίνεται αδίστακτος σε ηθικά μέσα, προκειμένου να αποκτήσει χρήματα και δεν λογαριάζει ούτε τον συνάνθρωπο του, ούτε το Θεό. Δεν μπορεί ο άνθρωπος να υπηρετεί με τρόπο απόλυτο δυο κυρίους. Δεν μπορεί να λατρεύει το Θεό και το χρήμα.
Γι’ αυτό αργότερα ο Ιερός Χρυσόστομος θα διακηρύξει: «Ουδείς φιλόχρυσος, υπήρξε φιλόχριστος, αλλά και ουδείς φιλόχρυσος, υπήρξε φιλάνθρωπος». Η φιλαργυρία είναι εχθρός της φιλοθεΐας αλλά εξίσου εχθρός και της φιλανθρωπίας. Για το φιλάργυρο, θεός είναι το χρήμα. Ούτε το Θεό αγαπά, ούτε τον άνθρωπο. Είναι μια μορφή ειδωλολατρίας.