Του Πρωτ. Γεωργίου Ατσαλάκη
Γεν. Αρχιερατικού Επιτρόπου
Ι. Μητροπόλεως Πέτρας & Χερρονήσου
Η Κυριακή
προσευχή
Ο Χριστός μάς δίνει ένα τύπο
προσευχής, το γνωστό σε όλους μας «Πάτερ
ημών». Η προσευχή αυτή λέγεται «Κυριακή
προσευχή» επειδή μας την έδωσε ο Κύριος και διακρίνεται για την απλότητα
της και τα θεολογικά της νοήματα. «Πατέρα μας που βρίσκεσαι στους ουρανούς,
κάνε να σε δοξάζουν όλοι ως Θεό. Να έρθει η βασιλεία σου, να γίνει το θέλημα
σου από τους ανθρώπους στη γη, όπως γίνεται από τους αγγέλους στον ουρανό».
Ονομάζομε το Θεό Πατέρα, γιατί είμαστε
παιδιά του Θεού κατά χάρη, πλασμένοι κατά την εικόνα Του, που είναι ο Χριστός.
Είμαστε δηλ. εικόνες του Χριστού. Η
λέξη Πατέρας φανερώνει την άπειρη στοργή και αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο. Ο
άνθρωπος πρέπει να ζει μ’ αυτή την βεβαιότητα της αγάπης και της προστασίας του
Θεού. Όταν ο άνθρωπος δεν νιώθει αυτή
την πατρότητα του Θεού, σημαίνει ότι έχει τοποθετήσει στη θέση του Θεού είδωλα
πατρότητας κι όχι τον αληθινό Θεό. Όταν αναγνωρίζομε το Θεό Πατέρα, την ίδια στιγμή αναγνωρίζομε
τους άλλους ανθρώπους αδελφούς μας κι όχι εχθρούς. Η έννοια του αδελφού,
αλλάζει ολόκληρη την εικόνα του ενός ανθρώπου για τον άλλο.
Έχομε όμως οι Χριστιανοί ένα
βαθύτερο και ουσιαστικότερο λόγο να λέμε
το Θεό Πατέρα, γιατί «σταυρώθηκε»
για μας. Ο Υιός σταυρώθηκε, αλλά η σταύρωση
ήταν θέλημα και συμφωνία του Πατέρα
και ευδοκία του Αγίου Πνεύματος. Η μεγαλύτερη φανέρωση της αγάπης της
Αγίας Τριάδος προς τον άνθρωπο, ήταν η Σταύρωση του Χριστού. Σταυρώνουσα αγάπη ο Πατέρας. Σταυρωμένη αγάπη ο Υιός. Αγιάζουσα αγάπη το
Άγιο Πνεύμα.
Τοποθετείται ο Θεός στον ουρανό,
όχι τοπικά, αφού δεν οριοθετείται ο Θεός, αλλά μακριά από το κακό, τη φθορά και το θάνατο του
κόσμου. Παρακαλούμε να αγιασθεί το όνομα
του, να τον δοξάζουν ως Θεό όλοι οι άνθρωποι. Να επικρατήσει η βασιλεία του
στη γη, βασιλεία ειρήνης και αγάπης, δικαιοσύνης και ομόνοιας. Να γίνεται το
θέλημα του από τους ανθρώπους στη γη, όπως γίνεται στον ουρανό από τους
αγγέλους. Το θέλημα του Θεού δεν
καταργεί το θέλημα του ανθρώπου. Το φωτίζει, το εξυψώνει, το απαλλάσσει από
αμαρτωλά στοιχεία, από ιδιοτέλεια και εγωισμό, το κάνει να είναι θέλημα στο
καλό και στην ωφέλεια του ίδιου του ανθρώπου, αλλά και των συνανθρώπων του.
«Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον». Δώσε μας σήμερα, το απαραίτητο για τη ζωή μας
ψωμί. Ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με ψωμί,
αλλά δεν ζει και χωρίς ψωμί. Το «καθημερινό
μας ψωμί» φανερώνει την απαλλαγή του ανθρώπου, από την αγχώδη μέριμνα για
το αύριο. Δεν σημαίνει αφροσύνη και έλλειψη προγραμματισμού για τη ζωή του,
αλλά απαλλαγή από το άγχος και την απληστία. Η απληστία είναι θανάσιμη
αμαρτία. Ο Χριστός θέλει να μας πει εδώ, ότι μόνο το «σήμερα» μας ανήκει. Το αύριο είναι άδηλο και πρέπει να το
εγκαταλείπομε στη χάρη του Θεού.
«Συγχώρησε μας τις αμαρτίες και
τα λάθη μας, όπως κι εμείς συγχωρούμε τους συνανθρώπους μας, σε ό,τι μας
έφταιξαν». Απαραίτητη δηλ. προϋπόθεση για να μας συγχωρέσει ο Θεός είναι να συγχωρούμε κι εμείς εκείνους που μας
κάνουν κακό ή απλώς μας πικραίνουν.
«Μη μας αφήσεις να πέσομε σε πειρασμό». Μη επιτρέψεις να πέσομε σε δοκιμασία. Εδώ με τη λέξη
πειρασμό, μπορούμε να εννοήσομε κάθε δοκιμασία στη ζωή μας, η οποία μπορεί να
μας κλονίσει. Να κλονίσει ακόμη και την πίστη μας ή την αγάπη μας στο Θεό. Την
πίστη ή την αγάπη μας στον άνθρωπο. Να κλονίσει την πίστη μας στο καλό, στην
αλήθεια, στη δικαιοσύνη, στην αξία της ζωής, στην αξία του ανθρώπου. Μπορεί
δηλ. μια δοκιμασία να μας οδηγήσει στο μηδενισμό, στη σκληρότητα, στην απιστία,
στο μίσος, στην απογοήτευση, στην απελπισία, που είναι η μεγαλύτερη αμαρτία.
Πολλές φορές ο άνθρωπος από μια δοκιμασία,
που την ερμηνεύει ως αυθαίρετη ενέργεια
του Θεού, μπορεί να καταλήξει στην αθεΐα. Όταν μια δοκιμασία προέρχεται από
τους άλλους ανθρώπους, μπορείς να μισήσεις τους ανθρώπους. Την ίδια τη ζωή, να
μισήσεις τα πάντα, να δεις τη ζωή σαν κόλαση, να πάψεις να πιστεύεις στο καλό
και στην αλήθεια, να βλέπεις τον κόσμο με μίσος και εκδίκηση.
«Γλύτωσε μας από τον πονηρό», είναι η τελευταία παράκληση. Πονηρός εδώ είναι ο διάβολος. Ο διάβολος μισεί
πολύ τον άνθρωπο, επειδή ο άνθρωπος είναι το προσφιλέστερο δημιούργημα του
Θεού. Πολλοί άνθρωποι σήμερα διστάζουν ή αρνούνται να μιλήσουν για το διάβολο
και μιλούν συμβολικά για το κακό, για την αδικία και τόσα άλλα, τα οποία
αποδίδουν σε κακές ενέργειες του ανθρώπου.
Αυτό είναι λάθος. Ο διάβολος
υπάρχει, ως πνεύμα του κακού. Ως πρώην
άγγελος φωτός. Έχει προσωπική ύπαρξη. Ο
άνθρωπος νικά το διάβολο, με τη χάρη και τη δύναμη του Θεού.
