Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου
Επιμέλεια: κ. Μιχαήλ Τσακιράκη
Θεολόγου - Εκπαιδευτικού
Εταπείνωσεν
Εαυτόν γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού…
Διδάσκοντας ταπεινοφροσύνη ο απόστολος εδώ φέρει ως πχ τον Χριστό μας
για να μας παρακινήσει περισσότερο στην ταπείνωση γιατί όταν δείχνει ότι ο Υιός
του Θεού ο υπεράνω πάσης δόξης και ύψους ευρισκόμενος κατέβηκε στα κατώτατα της
γης και ταπεινώθηκε τόσο ποιος περήφανος τότε δεν ντρέπεται και ποιος
υψηλόφρονας δεν παρακινείται σε ταπείνωση; Η ταπείνωση και δε μας βλάπτει και
δε μας ζημιώνει και δε μας κατεβάζει από το ύψος μας αλλά είναι απόδειξη του
αληθινού μας ύψους όπως κι ο Χριστός με τούτο αποδείχτηκε ότι είναι κατά φύση
Θεός λέει ο άγ.Φώτιος επειδή και ταπεινώθηκε και φόρεσε την ανθρώπινη φύση
γνωρίζοντας ότι δε θα ζημιωθεί από την ταπείνωση αυτή το ύψος της θεότητός Του
το κατά φύση και απόδειξη της θεότητος η ταπείνωση. Όποιος επομένως είναι
υψηλός στην αρετή και αγαπά να είναι όντως μεγάλος ας ταπεινοφρονεί γιατί αυτή
η αρετή της ταπεινοφροσύνης είναι εκείνη που δείχνει και μαρτυρεί το ύψος της
αρετής κι ας μιμείται το Χριστό και τίποτε δε θα χάσει αν ταπεινωθεί αλλά και
θα κερδήσει μάλιστα μεγάλα. Όποιος όμως είναι φτωχός σε αρετή δεν μπορεί να
ταπεινωθεί γιατί φοβάται μην ξεπέσει και χάσει το ψευδές και υποκριτικό της
αρετής του σε αντίθεση με τον πλούσιο σε αρετή και υψηλό που ταπεινώνεται γιατί
έτσι αποδεικνύεται όντως υψηλός επειδή δε φοβάται να ταπεινωθεί. Ο Χριστός και
Θεός μας δε ζήτησε το δικό Του μόνο αλλά και το συμφέρον και τη σωτηρία όλων
μας και για τούτο ταπείνωσε με την ενανθρώπησή Του τον εαυτό Του και έτσι μας
ύψωσε όλους μας. Άρα όποιος ταπεινώνεται μιμείται το Χριστό αν και Αυτός Θεός
φυσικά και υψηλός κατά την ουσία ταπεινώθηκε! Οι άνθρωποι όμως επίκτητα
αποκτούν το υψηλό από αρπαγή ή πλεονεξία γιατί η φύση τους ίση κι ομότιμη με
των άλλων ανθρώπων κι έτσι ταπεινή και ευτελής…αν λοιπόν ο κατά φύση Θεός και
υψηλός ταπεινώθηκε για μας πόσο μάλλον οφείλουμε εμείς να ταπεινωνόμαστε
αναμεταξύ μας γνωρίζοντας τα ανθρώπινα μέτρα ως κατά φύση ομότιμοι και
ταπεινοί! Κι αν ταπεινωθούμε ο Θεός μας υπερυψώνει όπως και τον Χριστό
υπερύψωσε κατά το ανθρώπινο και μας χαρίζει α οφθαλμός ουκ είδε και ους ουκ
ήκουσε και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβη…
Πολλοί αιρετικοί ελέγχονται από τα επόμενα λόγια του αποστόλου ο Χριστός
εν μορφή -ουσία- Θεού υπάρχων ουχ αρπαγμόν ηγήσατο το είναι ίσα –μεταξύ δυο
(προσώπων)- τω Θεώ κι ο εωρακώς Εμέ εώρακε τον Πατέρα Εγώ ειμι ο Ων (εδώ
αναιρούνται και οι δωδεκαθεϊστές που διέκριναν ανάμεσα σε θεούς και ημίθεους).
Προσδεχόμενοι λέει την μακαρίαν ελπίδα και επιφάνειαν της δόξης του μεγάλου
Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού(Τίτ.2,13/κάθε αρετή και κακία εδώ δείχνεται
πώς θα πληρωθεί αφού η πρώτη παρουσία Του έγινε με ευτελή τρόπο και πράο και
έδιδε τότε χάρη και συγχώρηση αμαρτιών ενώ η Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου θα
γίνει με δόξα μεγάλη και θεοπρεπή τιμή και θα δώσει ανταπόδοση των έργων του
καθενός: σωφροσύνη και ευσέβεια και δικαιοσύνη αντίθετα με την ασέβεια και
κοσμικές επιθυμίες που απομακρύνονται οι τελευταίες με τη σωτήρια στους
ανθρώπους θ.χάρη και περιλαμβάνουν τρία στοιχεία. 1.σωφροσύνη,
εγκράτεια-ταπείνωση-παρθενία-πτωχεία και 2.δικαιοσύνη, αγάπη στον πλησίον
έμπρακτη και 3.ευσέβεια,θ.επίγνωση-πίστη-φόβος Θεού-αγάπη Θεού εξ όλης ψυχής
και καρδίας και ισχύος και διανοίας ως ευεργέτη-λυτρωτή-σωτήρα μας!)…όταν
λοιπόν κανείς αρπάξει κάτι όπως λχ εξουσία ή αξίωμα που δεν είναι δικό του
φοβάται μην το χάσει αν το αφήσει και το λάβει άλλος αφού κι αυτός το άρπαξε
και δεν ήταν δικό του εξαρχής και άδικα το κρατεί κι αυτός είναι ακριβώς το
αντίθετο με Εκείνον που και την εξουσία έχει και το αξίωμα από φυσική
κληρονομιά από τον Πατέρα Του κι εύκολα το αφήνει γιατί ξέρει ότι δεν το χάνει
ποτέ. Κι αν φανεί ότι για λίγο το αφήνει κι όμως και πάλι θα το λάβει
οπωσδήποτε όπως ακριβώς συνέβη και με τον Χριστό τον Υιό του Θεού που δε
φοβήθηκε να κατέβει από το θ.αξίωμά Του να είναι ίσος με τον Θεό και Πατέρα Του
γιατί δεν το είχε από αρπαγή αλλά φυσικό. Και γι’ αυτό θέλησε να ταπεινωθεί και να γίνει
άνθρωπος επειδή όταν ταπεινώθηκε με την ανθρώπινη φύση που έλαβε φύλαγε και το
αξίωμα της θεότητός Του κι ας το είχε σκεπασμένο στο ταπεινό σχήμα της
ανθρωπότητας αυτό που ονομάζει πιο κάτω κένωση(Εβρ.11,1,2/και χαρακτήρ της
υποστάσεώς Του…τα ουχ ορώμενα ορώμεν τη πίστει αφού πίστις ελπιζομένων
υπόστασις και πετυχαίνει να μας δείχνει στα νοερά μας μάτια όσα είναι να γίνουν
σα να έχουν ήδη γίνει κι άρα πίστις είναι γνώσις αναπόδεικτος και σχέσις υπέρ
φύσιν και ούτω ενούμεθα τω Θεώ κατά την υπέρ νόησιν ένωσιν κι όπως λέει κι ο
Μ.Βασ. πίστις εστι συγκατάθεσις αδιάκριτος των ακουσθέντων εν πληροφορία της
αληθείας των κηρυχθέντων Θεού χάριτι)-δες και Μ.Δευτέρας τροπάριο α΄ωδής
Τριωδίου η απόρρητος λόγου Θεού κατάβασις Χριστός αυτός εστι Θεός και άνθρωπος
δηλαδή ο Χριστός μας που είναι θεάνθρωπος με το να μορφωθεί σε δούλο τη φύση
δούλου ανθρώπου αυτό ακριβώς δείχνει στους μαθητές Του: ταπείνωση κι αγάπη αφού
απαθής Ων δι’ ημάς εδούλευσε –μόνο
προσηγορικώς ουκ Ων αυτός τούτο και καθό ανέλαβε την κοινήν φύσιν των ανθρώπων-
πάθεσι και διάκονος της ημών σωτηρίας εγένετο…εν Αυτώ εισι πάντες οι θησαυροί
της σοφίας και της γνώσεως απόκρυφοι!
Ο Υιός του Θεού λοιπόν εκένωσε Εαυτόν δηλαδή Θεός μένοντας συγκατέβη από
τη δόξα και το αξίωμα της θεότητός Του αυθεντικώς και εξουσιαστικώς ως δεσπότης
και αυτεξούσιος και έλαβε ταπεινή και άδοξη μορφή δούλου δηλαδή ανθρώπου και
βέβαια έλαβε και νοερά ψυχή αναγκαίως συμπεριλαμβανομένη στην ανθρώπινη φύση…εν
ομοιώματι ανθρώπων γενόμενος επίκτητα δηλαδή και έξωθεν προσλαβών αντίθετα με
το υπάρχων της θεότητός Του…ο Χριστός είχε μερικά αλλά κι άλλα δεν είχε
ιδιώματα κατουσίαν ανθρώπου όπως τον τρόπο σύλληψης και το να αμαρτήσει όπως όλοι
μας συλλαμβανόμαστε και -φεύ- αμαρτάνουμε κάθε ώρα και στιγμή ενώ Εκείνος
έμεινε Αναμάρτητος…ακόμα Εκείνος ήταν και ό,
τι δεν φαίνονταν δηλαδή και Θεός κι όχι απλώς άνθρωπος όπως εμείς όλοι
κι η θεοϋπόστατος σάρκα Του έμεινε αναμάρτητη…όμοια στη φύση η σάρκα των
ανθρώπων ανόμοια στην αμαρτία της σάρκας των ανθρώπων –ανομίαν ουκ εποίησεν
ουδέ ευρέθη δόλος εν τω στόματι Αυτού…
Η κένωσή Του δεν ήταν μεταβολή και μετατροπή της θ.φύσεως αλλά μένοντας
άτρεπτος ο Θεός Λόγος κατά τη θεότητα κατά ό,
τι είναι έλαβε εκείνο που δεν ήταν δηλαδή την ανθρωπότητα ώστε κι η
θ.φύση δεν μετετράπη αλλά έγινε εν σχήματι δηλαδή στη σάρκα αφού ίδιο της
σάρκας να σχηματίζεται κι όχι της ασχημάτιστης θεότητος. Έλαβε δούλου μορφή
δηλαδή φύση και έγινε εν σχήματι δούλου που εισάγει και το σχήμα του δούλου ως
άνθρωπος γιατί ο Χριστός δεν ήταν απλώς ένας από τους πολλούς ανθρώπους αλλά
σαν ένας από τους πολλούς ανθρώπους και δεν τράπηκε ο Θεός Λόγος σε άνθρωπο
αλλά Θεός Ών φάνηκε ως άνθρωπος και ασχημάτιστος: όπου το ως ερμηνεύεται όπως
στο ακόλουθο και εθεασάμεθα την δόξαν Αυτού δόξαν ως μονογενούς παρά Πατρός
όπως έπρεπε να έχει και είναι φυσικό να έχει μονογενής Ων και γνήσιος Υιός του
πάντων βασιλέως Θεού Αυτού του βασιλέως γνησίου όντος…
Κι ο Χριστός λοιπόν εκουσίως ταπεινώθηκε ως ομοούσιος υπακούοντας
θεληματικώς στον Πατέρα δείχνοντας με την υπακοή τη γνησιότητα μαζί Του επειδή
έτσι τον τιμά ο αληθινός και γνήσιος Υιός Του: τι υπερβολή ταπεινώσεως έδειξε ο
Υιός του Θεού αφού και δούλος έγινε και καταδέχτηκε να λάβει θάνατο και αυτό
που είναι και το μεγαλύτερο να λάβει τέτοιου είδους ατιμωτικό θάνατο και
επονείδιστο και επικατάρατο μέχρι θανάτου θανάτου δε σταυρού…άτιμου και
διορισμένου για παράνομους! Και γι’ αυτό
κι ο Θεός Τον υπερύψωσε και του χάρισε το όνομα το υπέρ παν(άξιόν εστιν το
αρνίον το εσφαγμένον λαβείν την δύναμιν και πλούτον και σοφίαν και ισχύν και
τιμήν και δόξαν και ευλογίαν γιατί ουχί ταύτα έδει παθείν τον Χριστόν και
εισελθείν εις την δόξαν Αυτού; Τον βραχύ τι παρ’ αγγέλους ηλαττωμένον βλέπομεν Ιησούν δια το
πάθημα του θανάτου δόξη και τιμή εστεφανωμένον! Δόξασόν Με Συ Πάτερ παρά Σεαυτώ
τη δόξη η είχον προ του τον κόσμον είναι παρά Σοι όπως έγινε δηλαδή ακριβώς
μετά το πάθος και την Ανάστασή Του: εδόθη Μοι πάσα εξουσία εν ουρανώ και επί
γης) δηλαδή άφοβα και ταπεινά ομιλεί ο απόστολος για την ανθρωπότητα του
Χριστού γιατί είναι δεκτική τούτων αλλά όχι κι η φύση της θεότητος ώστε να Του
δοθεί ποιο όνομα; Υιός Θεού, Θεός! Όπως ευαγγελίστηκε κι ο αρχάγγελος το
γεννώμενον άγιον κληθήσεται Υιός Θεού(Εβρ.1,4-5/Υιός από φυσική γνησιότητα με
τον Πατέρα και να γεννάται από Αυτόν) και ακόμα παραπέρα στο όνομά Του αυτό του
Ιησού –Σωτήρος Αυτός γαρ σώσει τον λαόν Αυτού από των αμαρτιών αυτών και θα
εξαγοράσει τον έσω και έξω άνθρωπο παλαιό και νέο λαό- θα κάμψει κάθε γόνυ
επουρανίων και επιγείων και καταχθονίων αφού όλοι και άγγελοι και επίγειοι
άνθρωποι και κεκοιμημένοι και καταχθόνιοι δαίμονες και δίκαιοι και αμαρτωλοί
και ευσεβείς και ασεβείς θα υποταχτούν και θα προσπέσουν στο φοβερό όνομα του
Ιησού Χριστού και τη μέρα της κρίσεως ακόμα και οι δαίμονες και οι ασεβείς θα
γνωρίσουν τη δύναμή Του και το όνομά Του και τη δόξα Του και άθελα θα
προσκυνήσουν δουλικά και θα προσπέσουν αφού δε θα μπορούν πια να αντιμάχονται
στην αλήθειά Του αυτοί που και πριν έλεγαν οίδα τις ει πόσο μάλλον τότε που θα
φοβηθούν και θα γνωρίσουν τη δύναμή Του!(Κορ.1,15,24&27/τι προνόμιο κι
αυτό! Οι πιστοί Του χριστιανοί θα αναστηθούν πρώτοι –οι νεκροί εν Χριστώ
αναστήσονται πρώτον- και εν νεφέλαις θα προϋπαντήσουν εις αέρα τον Κύριο ενώ οι
αμαρτωλοί κάτω θα προσμένουν τον Κριτή ως κατάδικοι και όλα θα μεταβληθούν).
Αποκαλυπτικές σκηνές: και παν κτίσμα ο εν τω ουρανώ και επί της γης και
υποκάτω της γης και επί της θαλάσσης και τα εν αυτοίς πάντα ήκουσα λέγοντας τω
καθημένω επί του θρόνου και των αρνίω η ευλογία και η τιμή και η δόξα και το
κράτος εις τους αιώνας των αιώνων όπως δηλώνουν και τα 4 μέρη του Σταυρού Του
ύψος-ουρανός βάθος- καταχθόνια πλάτος
και μήκος-επίγεια…και πάσα γλώσσα εξομολογήσεται ότι Κύριος Ιησούς Χριστός εις
δόξαν Θεού Πατρός όπως δηλαδή θα πουν όλοι κι άγγελοι και άνθρωποι αυτό το λόγο
ο Ιησούς Χριστός είναι Κύριος και Θεός! Δόξα Πατρός η δόξα του Υιού του ένδοξου
στον οποίο τα πάντα υποκλίνονται δόξα και έπαινος του μονογενούς Υιού είναι
δόξα και έπαινος και του Πατρός!
