Του Πρωτ. Γεωργίου Ατσαλάκη
Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου
Ι. Μητροπόλεως Πέτρας & Χερρονήσου
Βασική
διδασκαλία του Χριστού, είναι η αγάπη και προπάντων η αγάπη στους εχθρούς μας. Η
αγάπη των εχθρών, σταυρώνει το λογικό μας. Μας βγάνει έξω από «την
αξιοπρέπεια» κι από τα όρια μας.
Είναι όμως η μόνη που μας ελευθερώνει από
τον εγωκεντρισμό, την εγωπάθεια, το μίσος και τη μνησικακία. Το μίσος είναι η μεγαλύτερη αιχμαλωσία μιας ψυχής, η
φοβερότερη πνευματική αρρώστια, το δηλητήριο που δηλητηριάζει τη ζωή.
Να αγαπώ τον γείτονα μου, τον χωριανό μου, τον συμπολίτη
μου, τον συμπατριώτη μου, είναι δείγμα πολιτισμού. Να αγαπώ τον καλό άνθρωπο,
τον ενάρετο, τον τίμιο είναι δείγμα ηθικής συνείδησης. Να αγαπώ τον φτωχό, τον
άρρωστο, τον περιφρονημένο ακόμη και τον αμαρτωλό, είναι δείγμα χριστιανικής αγάπης.
Αλλά να αγαπώ τον εχθρό μου είναι παραλογισμός.
Οι Εβραίοι
έλεγαν: «Αγαπήσεις τον πλησίον σου και
μισήσεις τον εχθρόν σου». Οι
αρχαίοι Έλληνες έλεγαν: «Πας μη έλλην,
βάρβαρος». Όποιος δεν είναι Έλληνας,
είναι βάρβαρος. Οι Εβραίοι το έλεγαν, γιατί έπρεπε να διαφυλαχθεί ο λαός,
από ειδωλολατρικές επιμειξίες. Οι Έλληνες
το έλεγαν γιατί πίστευαν, ότι η κορυφαία έκφραση του πολιτισμού, ήταν η
ελληνική παιδεία και η ελληνική φιλοσοφία.
Ζούμε μέσα
στον κόσμο. Είμαστε σάρκα από τη σάρκα του. Είμαστε διαποτισμένοι με το πνεύμα του κόσμου.
Με το ήθος, με το φρόνημα και με τη σκέψη του κόσμου. Ζούμε με τις ιδέες του
κόσμου και με τις επιταγές της κοινωνικής Ηθικής. Όχι της χριστιανικής Ηθικής.
Την αγάπη των εχθρών δεν την καταλαβαίνει ο κόσμος. Γι’
αυτό την απορρίπτει. Ο κόσμος όμως δεν είναι Εκκλησία. Δεν αγαπά την Εκκλησία. Δεν
αγαπά το Θεό. Μισεί την Εκκλησία. Μισεί το Θεό. Δεν θέλει τη χριστιανική ηθική. Δεν ήθελε ποτέ και δεν θέλει το Χριστό.
Γι’ αυτό τον σταύρωσε. Γι’ αυτό
σταυρώνει πάντα, τους Αγίους του Θεού.
Όμως, τι σημαίνει κόσμος; Ο Χριστός τη Μεγάλη Πέμπτη, λέει στην Αρχιερατική Του προσευχή; «Πατέρα μου Άγιε. Ο κόσμος δεν σε γνωρίζει.
Εγώ όμως σε γνωρίζω». Επομένως ο
κόσμος δεν γνωρίζει το Θεό.
Ποιος είναι αυτός ο κόσμος, που δεν αγαπά το Θεό και την
Εκκλησία; Ασφαλώς δεν είναι ο κόσμος,
ως δημιούργημα του Θεού, αφού το Σύμπαν
ολόκληρο είναι αντικείμενο της αγάπης του Θεού και φανερώνει την Πανσοφία και
την Παντοδυναμία Του. Κόσμος με την
αρνητική έννοια είναι, ό,τι στον κόσμο μέσα, υποκαθιστά το Θεό. Δηλ. Ό,τι
ζητά μέσα στον κόσμο, να πάρει τη θέση του Θεού.
Αυτό μπορεί να
είναι μια κυβέρνηση που περιλαμβάνει άθεους. Μπορεί να είναι ένα πολιτικό κόμμα.
Μια ιδεολογία αθεϊστική. Μια κοσμοθεωρία
χωρίς Θεό. Μια δικαστική εξουσία χωρίς Θεό. Ένας στρατός χωρίς Θεό. Μια αστυνομία
χωρίς Θεό. Μια παιδεία χωρίς Θεό. Ένα σχολείο χωρίς Θεό. Δάσκαλοι χωρίς Θεό.
Άνθρωποι χωρίς Θεό.
Ο Χριστός είπε
στους μαθητές του, όταν τους αποχαιρετούσε:
«Στον κόσμο θα έχετε θλίψεις. Ο κόσμος θα σας μισήσει, όπως μίσησε
εμένα. Ο κόσμος θα σας απορρίψει. Θα σας διώξει. Αλλά έχετε θάρρος. Εγώ νίκησα
τον κόσμο».
Τι σημαίνει όμως,
ότι νίκησε ο Χριστός τον κόσμο; Πότε τον νίκησε; Τον νίκησε στο Σταυρό και στην
Ανάσταση. Στο Γολγοθά και στον Πανάγιο Τάφο. Τη Μεγάλη Παρασκευή και την
Κυριακή της Αναστάσεως. Τι είναι αυτό που φανερώνει τη νίκη αυτή; Η ίδρυση της Εκκλησίας. Η Εκκλησία που με την αγάπη των
εχθρών, ενώνει στο όνομα του Χριστού τον κόσμο.
Αν ο κόσμος
φανερώνει την Παντοδυναμία και την Πανσοφία του Θεού, η Εκκλησία αποκαλύπτει την Αγάπη Του. Τους Αποστόλους, τους μίσησε ο
κόσμος. Τους δίωξε. Όλοι μαρτύρησαν για το Χριστό, στα πέρατα της οικουμένης.
Όλοι έχυσαν το αίμα τους και πότισαν το δέντρο της Εκκλησίας, που έβγαλε
κλώνους και κλαδιά και σκέπασε τον κόσμο. Το παράδειγμα των Αποστόλων, το
ακολούθησαν εκατομμύρια μάρτυρες. Έτσι εξαπλώθηκε ο Χριστιανισμός. .
Για να
μπορούμε όμως εμείς να αγαπούμε όλους τους
ανθρώπους, πρέπει να διαχωρίζομε τον άνθρωπο από την αμαρτία του. Να μισούμε
την αμαρτία και να αγαπούμε τον αμαρτωλό. Να μην ταυτίζομε τον άνθρωπο με την
αμαρτία του, όσο κι αν γίνεται η δεύτερη
φύση του ανθρώπου.
Τα λόγια του Πατρός Ζωσιμά του Ντοστογιέφσκυ
εκφράζουν αυτή την αλήθεια: «Μη φοβάστε παιδιά μου το κακό. Μη λέτε ότι
θα εξαπλωθεί και θα καταστρέψει τον κόσμο. Μη σας τρομάζει η αμαρτία. Μη
φοβάστε το διάβολο. Αγαπάτε το Θεό. Αν αγαπάτε το Θεό, θα αγαπάτε και τον
άνθρωπο, ακόμη και μέσα στην αμαρτία του. Αυτή είναι η εικόνα της θείας αγάπης.
Αυτή είναι η αγάπη του Χριστού. Δεν
υπάρχει πιο μεγάλη δύναμη, απ’ αυτή την αγάπη, πάνω στη γη.»