Του Πρωτ. Γεωργίου Ατσαλάκη
Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου Ι. Μητροπόλεως
Πέτρας και Χερρονήσου
Μετά τη βάπτιση, ο Ιησούς ανέβηκε στο Σαραντάριο όρος. Εκεί έμεινε σαράντα ημέρες και σαράντα νύχτες. Στο διάστημα αυτό δεν έφαγε τίποτε. Ύστερα πείνασε και τότε παρουσιάστηκε ο διάβολος και του είπε: «Αν είσαι Υιός του Θεού, πες να γίνουν αυτές οι πέτρες ψωμιά». Ο Ιησούς του αποκρίθηκε: «Η Αγία Γραφή λέγει: ‘Ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με ψωμί, αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει από το στόμα του Θεού’.
Ύστερα τον οδήγησε ο διάβολος στην αγία πόλη Ιερουσαλήμ, τον έστησε στο πιο ψηλό μέρος του ναού και του είπε: «Αν είσαι Υιός του Θεού, πέσε κάτω. Η Γραφή λέγει: ‘Θα δώσει εντολή για Σένα ο Θεός στους αγγέλους Του και θα σε σηκώσουν στα χέρια τους, για να μη σκοντάψει σε πέτρα το πόδι σου’. Ο Ιησούς του είπε: «Η Γραφή λέγει: ‘Ουκ εκπειράσεις Κύριον τον Θεόν σου’. Δεν πρέπει να βάλεις σε δοκιμασία τον Κύριο, τον Θεό σου.
Τότε ο διάβολος τον οδήγησε σ’ ένα πολύ ψηλό βουνό και του έδειξε από κει όλα τα βασίλεια του κόσμου. Ύστερα του είπε: «Όλα αυτά τα βασίλεια θα σου τα δώσω, αν πέσεις να με προσκυνήσεις». Αυτή βέβαια είναι ψευδαίσθηση του διαβόλου, ότι δηλ. όλες οι βασιλείες του κόσμου είναι δικές του. Λέει ψέματα, ως «πατέρας του ψεύδους» και εκφράζει αμφιβολία για τη θεότητα του Χριστού –«αν είσαι υιός του Θεού»- ενώ γνωρίζει ότι είναι. Ο Ιησούς τον διέταξε: «ύπαγε οπίσω μου σατανά».Φύγε από μπροστά μου σατανά. Η Γραφή λέγει καθαρά: ‘Κύριον τον Θεόν σου προσκυνήσεις και αυτώ μόνω λατρεύσεις’. Μόνο τον Κύριο τον Θεό σου θα προσκυνάς και αυτόν μόνο θα λατρεύεις. Τότε ο διάβολος άφησε τον Ιησού και ήρθαν άγγελοι του Θεού και τον υπηρετούσαν.
Αυτοί οι τρεις πειρασμοί έχουν μεγάλη θεολογική σημασία. Εκ πρώτης όψεως, μας κάνει εντύπωση πώς έχει ο διάβολος την εξουσία, να πειράξει τον Ιησού: Του το επέτρεψε ο Θεός. Ο διάβολος βλέποντας την ενανθρώπηση του Χριστού, καταλαβαίνει ότι, όλα θα αλλάξουν στον κόσμο. Ο άνθρωπος θα πιστέψει στο Θεό και το σπουδαιότερο, θα πληγωθεί η δική του δύναμη του και η επιρροή του στους ανθρώπους. Αν ο Χριστός θα υπέκυπτε στους τρεις αυτούς πειρασμούς, θα ματαιωνόταν η σωτηρία, ο αγιασμός και η θέωση του ανθρώπου.
Αν ο Χριστός έκανε τις πέτρες ψωμιά, θα έλυνε το οικονομικό πρόβλημα του κόσμου, θα αποθέωνε την ύλη, θα τον ανακήρυσσε ο κόσμος επίγειο βασιλιά του, αλλά ο άνθρωπος θα έμενε πάντα υποδουλωμένος στη φθορά και στο θάνατο.
Αν ο Χριστός έπεφτε από το ύψος του ναού, θα υποδούλωνε τον άνθρωπο στον τρόμο του μυστηρίου και στο φόβο του θαύματος και θα καταργούσε το λογικό του και την ελεύθερη πίστη, που είναι τα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα.
Αν ο Χριστός έπαιρνε τις βασιλείες του κόσμου, δεν θα γινόταν ποτέ βασιλιάς των ανθρώπινων ψυχών, του καλού, της καλοσύνης, της δικαιοσύνης και της αθανασίας του ανθρώπου. Όλο το έργο του Χριστού, η αποστολή του, θα τιναζόταν στον αέρα. Ο κόσμος θα έμενε χωρίς Θεό και ο άνθρωπος θα ζούσε σε αιώνια ορφάνια. Αν ο Χριστός προσκυνούσε τον διάβολο, ο διάβολος θα γινόταν ουσιαστικά, ο θεός και κυβερνήτης του κόσμου.
Αυτοί οι τρεις πειρασμοί ήταν η μεγαλύτερη απειλή για την αξία του ανθρώπου, για την ελευθερία του, για την πνευματική του υπόσταση, για τη σωτηρία του, για την αθανασία της ψυχής του. Ο Χριστός με την αντίκρουση των τριών αυτών πειρασμών, διέσωσε το πρόσωπο του ανθρώπου, ως εικόνα του Θεού, διαφύλαξε την ψυχή του, το πνεύμα του, την καρδιά του, τη συνείδηση του, την αθανασία του. Τον ελευθέρωσε από τη θεοποίηση της ύλης, από την απολυτοποίηση της ενστικτώδους ζωής, από τη φθορά και τον πνευματικό θάνατο και τον ανέβασε στο ύψος των αγγέλων.
Απάλλαξε τον άνθρωπο από τρεις κινδύνους: Από την υποδούλωση του στην ύλη, στο θαύμα που γίνεται για επίδειξη και φόβο και από την εξουσία που δεν σέβεται τον άνθρωπο δηλ. την απολυταρχική και τυραννική εξουσία.
Αγαπούμε και σ’ αυτό το σημείο το Χριστό μας, γιατί πήρε ανεπιφύλακτα το μέρος του ανθρώπου, παρότι γνώριζε ότι αυτή η αγάπη θα τον οδηγούσε στο Σταυρό. Εμείς όμως σήμερα γνωρίζομε, ότι ο Ιησούς ο Ναζωραίος, φανερώθηκε στο σταυρό, ως ο «αγαπημένος Υιός του Θεού», ως «Βασιλεύς της δόξης».
