Του Πρωτ. Γεωργίου Ατσαλάκη
Γεν. Αρχιερατικού Επιτρόπου
Ι. Μητροπόλεως Πέτρας & Χερρονήσου
Απάνθισμα
από τα 400 κεφάλαια «περί αγάπης»
του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού.
352. Πολλά
πάθη είναι κρυμμένα στις ψυχές μας και βγαίνουν στην επιφάνεια όταν
παρουσιάζονται τα πράγματα που τα ερεθίζουν.
360. Η
αγάπη κάνει τον άνθρωπο να μη φθονεί, μήτε να πικραίνεται προς εκείνους που τον
φθονούν, μήτε να προβάλλει επιδεικτικά τα προτερήματα του που προκαλούν φθόνο. Και για όσα δεν γνωρίζει, ομολογεί χωρίς να ντρέπεται την άγνοια του.
393. Ο
πιστός φίλος δεν ανταλλάσσεται με τίποτα, επειδή τις συμφορές τού φίλου τις
νομίζει για δικές του και υποφέρει μαζί του, υπομένοντας μέχρι θανάτου.
394.
Υπάρχουν πολλοί φίλοι αλλά τον καιρό της ευημερίας. Στον καιρό της δυστυχίας,
ζήτημα να βρεις ένα.
398. Οι
αληθινοί χριστιανοί αγαπούν όλους τους ανθρώπους αληθινά αλλά δεν αγαπιούνται
από όλους. Οι άνθρωποι του κόσμου επίσης, δεν αγαπιούνται από όλους. Οι
χριστιανοί διατηρούν την αγάπη συνέχεια
μέχρι το τέλος ενώ οι άνθρωποι του κόσμου, μέχρις να συγκρουσθούν μεταξύ τους, για πράγματα του
κόσμου.
400. Πολλοί
έχουν πει πολλά για την αγάπη και μιλούν για την αγάπη. Αν όμως την αναζητήσεις,
θα τη βρεις μόνο στους πιστούς χριστιανούς, στους αληθινούς μαθητές του
Χριστού, επειδή μόνο αυτοί έχουν την αληθινή Αγάπη, δηλ. έχουν το Χριστό, δάσκαλο της αγάπης.
Πόση δύναμη έχει η αγάπη για τα
παιδιά, φαίνεται στα λόγια του Russel:
«Αν ένα παιδί ζει μέσα στην κατάκριση, μαθαίνει να κατακρίνει. Αν ένα
παιδί ζει μέσα στην έχθρα, μαθαίνει να καυγαδίζει. Αν ένα παιδί ζει μέσα στην
ειρωνεία, μαθαίνει να είναι ντροπαλό. Αν ένα παιδί ζει μέσα στη ντροπή,
μαθαίνει να αισθάνεται ένοχο. Αν ένα παιδί ζει μέσα στην κατανόηση, μαθαίνει να
είναι υπομονετικό. Αν ένα παιδί ζει μέσα στην ενθάρρυνση, μαθαίνει να έχει
εμπιστοσύνη.
Αν ένα παιδί ζει μέσα στον έπαινο, μαθαίνει να εκτιμά. Αν ένα παιδί ζει
μέσα στη δικαιοσύνη, μαθαίνει να είναι δίκαιο. Αν ένα παιδί ζει μέσα στην
ασφάλεια, μαθαίνει να πιστεύει. Αν ένα παιδί ζει μέσα στην επιδοκιμασία,
μαθαίνει να έχει αυτοεκτίμηση. Αν
ένα παιδί ζει μέσα σε παραδοχή και φιλία, μαθαίνει να βρίσκει την αγάπη μέσα
στον κόσμο».
Ένα
απόσπασμα από τον Παπαδιαμάντη, που αφορά ένα άνθρωπο της καθημερινότητας, που ζει στην παραζάλη του «Έρωτα», του πάθους που έχει τη δύναμη να οδηγήσει τον άνθρωπο
πέρα από κάθε όριο λογικής, μας δείχνει ποια δύναμη μπορεί να τον βοηθήσει να
λυτρωθεί από τις καταστροφικές του
συνέπειες. Η δύναμη αυτή είναι η χριστιανική αγάπη.
Το διήγημα
είναι «Ερως και ήρως». Έρωτας και ήρωας. Θα προσπαθήσομε με ελάχιστα αποσπάσματα να
κατανοήσομε τον Παπαδιαμάντη, που πιστεύω ότι για την ελληνική πραγματικότητα,
είναι ισάξιος κατά πάντα του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα Ντοστογιέφσκυ:
Ο Γιωργής ένας μικρός εργατικός ναύτης, ζει με τη γριά μητέρα του. Κατάφερε να αγοράσει μια μικρή βάρκα, αλλά δεν του
έδινε το Λιμεναρχείο άδεια να την οδηγεί κι έτσι είχε πάρει για καπετάνιο ένα
μεγάλο στην ηλικία και θαλασσοδαρμένο
καραβοκύρη έμπειρο στη θάλασσα, τον καπετάν- Κωνσταντή που είχε ξεπέσει και δεν είχε πια κανένα
πλεούμενο.
Ο καπετάνιος ενημερώνει τον Γιωργή ότι τις πρωινές ώρες θα μεταφέρουν κάποια νύφη σ’ ένα νησί, μόνο να κοιμηθεί νωρίς, γιατί δεν ξέρει
ακριβώς την ώρα που θα ξεκινήσουν. Στην ερώτηση του Γιωργή «ποια είναι η νύφη» ο καπετάνιος δεν
απαντά, συνηθισμένος να χρησιμοποιεί τον Γιωργή ως απλό ναύτη.
Άμα νύχτωσε
ο Γιωργής δείπνησε λιτά με τη μητέρα του και με τα δυο μικρά παιδιά της αδελφής
του, έπειτα σηκώθηκε, φόρεσε τα ναυτικά του, άναψε το φαναράκι, καληνύχτισε τη
γριά μητέρα του, πήρε την ευχή της και της είπε ότι θα κοιμηθεί στη βάρκα,
γιατί θα έχουν ταξίδι το πρωί. Η μητέρα
του προσπάθησε να τον πείσει να κοιμηθεί στο σπίτι κι όχι στη βάρκα, αλλά ο νέος
δεν κατάλαβε τα υπονοούμενα της μητέρας του και πήγε στη βάρκα. Κοιμήθηκε χωρίς
να γνωρίζει πια θα είναι η νύφη που θα μεταφέρει τις πρωινές ώρες με τη βάρκα
του.
Στον ύπνο
του άκουσε τουφεκιές και ξύπνησε. Μετά ακουστήκανε φωνές και βιολιά και
τραγούδια. Κάτι σαν οικογενειακή χαρά. Σαν γάμος. Απέναντι του είδε φώτα σ’
ένα σπίτι. Αναγνώρισε το σπίτι κι αισθάνθηκε
μέσα βαθειά στα σωθικά του, απερίγραπτο σπαραγμό. Παντρεύεται λοιπόν το Αρχόντω;
Αυτή ήταν η νύφη για την οποία μιλούσε ο καπετάνιος;
Συνεχίζεται...